“ Rèn vài ba vũ khí cương thiết thôi mà, có nhất thiết khó khăn như vậy không?”
Ngô Khảo Ký nghe báo cáo thì ngơ ngẩn nghĩ vậy. Vẫn biến thế kỷ 11 thì khoa học công nghệ sơ sài, nhưng trên phim ảnh hắn vẫn thấy diễn viên đấm nhau toàn mặc chiến giáp sắt thép nhìn ghê lắm mà.
Cho nên khi Ngô Khảo Ký chứng kiến tận mắt quân đội của mình toàn là “áo vải” “ chân đất” thì cảm thấy nhu bị đối xử bât công cho nên mới đòi hỏi trang bị như trong phim.
Trong liều tướng quân, Ngô Tam , Đỗ Liễm hai bên hầu Ngô Khảo Ký đang ngồi đăm chiêu suy nghĩ.
“ Thưa cậu hai, Ngô gia chúng ta tuy có chút của ăn của để nhưng gia nghiệp lớn thì cũng phải dùng nhiều, mỗi đệ tử lại có mộ nhóm gia binh nhỏ, ít thì mười hai mươi, nhiều thì mấy chục người. Còn có Cậu hai sắp đi Bố Chính nhận chức cho nên quân số lên đến 500, còn cậu cả cũng cả 700 gia binh. Trang bị cho mỗi nhóm gia binh đều rất tốn kém. Còn cấp lương, cấp bổng...” Đỗ Liễm bắt đầu kể lể.
Tóm cái váy lại đó là Ngô gia có của ăn của để nhưng tài nguyên không phải vô tận, đệ tử đều có suất có phần. Cương thiết thời này rất khó luyện, vũ khí cương thiết là tích luỹ nhiều năm mới ra được số lượng lớn chứ không phải thời này có thể ầm ầm nung quặng là có được vũ khí sắt thép.
“ Gần nơi này có xưởng luyện cương thiết nào đầy đủ giai đoạn từ chế biến quặng, nung quặng cho đến rèn thiết hay không?”
Ngô Khảo Ký muốn tận mắt chứng kiến công nghệ luyện kim thời này thì hắn mới có thể sử dụng kiến thức hiện đại nào để cải tiến.
“ Bẩm cậu hai, xưởng đúc tiền ở khu Đa Sĩ là nơi gần nhất và đầy đủ nhất theo ý cậu” Ngô Tam nghĩ một hồi sau đó đưa ra đám án.
“ Xưởng đúc tiền? Không phải trọng địa triều đình hay sao? Chúng ta vào thăm quan được?”
Ngô Tam Đỗ Liễm lại hai mắt nhìn nhau ái ngại, dạo này cậu hai cưới vợ xong tuy có tốt lên đôi chút về mặt đạo đức, nhưng tình tình trí não thật nghiêm trọng có vấn đề.
Chắc có lẽ quá độ sắc dục không tiết chế gây nên, hai lão binh điên cuồng trách công chúa không tiết chế làm ảnh hưởng cậu hai. Cả hai đang thầm tính toán sẽ báo cáo chuyện này với Thái Uý.
“ Thưa cậu , xưởng tiền đã có mấy chục năm không đúc tiền. Khi này nới đó chỉ dùng để đúc đồng khí cho hoàng cung và một bộ phận thì luyện cương thiết chế vũ khí”
Thật ra Đỗ Liễm còn muốn thưa, tiền thì nhà nào chả đúc không ít thì nhiều. Xươngt tiền Triều đình từ lúc nào thành trọng địa rồi?.
Ngô Khảo Ký biết mình thất thố nên câm miệng lại.
Trí nhớ của cỗ thân thể này được đào tạo rất quy củ về quân sự và các kỹ năng chiến đấu. Nhưng hiểu biết chính trị quân sự lại rất tồi, đơn giản vì sau 17 tuổi thì cỗ thân thể này rơi vào “ bất mãn” “ rối loạn tâm sinh lý” “ chống đối” mà rơi vào chơi bời phá phách. Đây lại chính là thời gian quan trọng để đào tạo về mặt chính trị cho các con em thế gia. Cho nên thằng này.... vô dụng.
Thêm vào nữa con em thế gia học quân sự, chính trị nhưng lại thiếu thốn hoàn toàn tri thức về mặt công nghệ khoa học chế tạo. Đơn giản vì xã hội này chế độ Sĩ Nông Công Thương rất khắt khe, công nghệ khoa học chế tạo thuộc về tri thức của nhóm Công tượng. Thế gia- Sĩ tộc đệ tử ai lại đi học mấy thứ hèn kém này?
Xưởng Công Triều Đình hay nói đúng là một làng nghề nhưng công tượng trong này đều là thân phận nô lệ nô tì thuộc hoàng tộc Lý Triều.
Cả một làng 500 hộ rất lớn đều làm nghề rèn đúc.
Bước chân đến đình làng đã nghe từ bên trong âm thanh đe búa từ trong vọng ra liên miên bất tận. Cảm giác như thật sự sắp bước chân vào một khu công xưởng nhà máy thời hiện đại vậy.
“ Hử…”
Ngô Khảo Ký phát hiện có mấy nhóm sương binh lười gác qua lại canh phòng cho có lệ. Đám này thấy Ngô Khảo Ký và đám thân binh xuất hiện thì chạy đến hỏi. Nhưng thân phận kép Ngô Gia Nhị công tử, tân tấn phò mã khiến đám sương binh địa phương này không dám hỏi nhiều.
Ký cũng rất thoải mái, thưởng một ít tiền lẻ cho đám lính, đồng thời bắt lấy mấy thằng lèo tèo làm người hướng dẫn.
Rất nhanh Ngô Khảo Ký nhận ra vấn đề của lành nghề được mang tên xưởng công của Triều Đình này. Đây không thể gọi là nhà máy công xưởng mà là tập hợp các hộ gia đình sản xuất rời rạc gom lại một nơi.
Ngô Khảo Ký nhíu mày, tư tưởng sản xuất nhỏ lẻ hộ gia đình không có đồng bộ không có kết nối , không có tổ chức dây truyền sản xuất thì làm sao có năng suất cao được.
Một vấn đề cơ bản Ngô Khảo Ký đã nhận ra thiếu sót ở Đại Việt, thật ra vấn đề tiểu nông, tiểu thương, tiểu công ăn sâu vào tiềm thức người Việt đến độ ngay cả thế giới hiện đại Thế Kỷ 21 của Ký vẫn nhìn thấy rõ nét tại Việt Nam. Kinh tế nhỏ lẻ manh múm theo kiểu hộ gia đình mạnh ai nấy làm vẫn còn duy trì ngay cả ở xã hội hiện đại huống chi lúc này.
Tất cả đều có truyền thống, có khởi nguồn.
Văn hoá làng xã quá mạnh, có thể là vật liệu siêu cấp giúp người Kinh Việt không bị người Hán đồng hoá trong ngàn năm lịch sử đô hộ. Nhưng cũng chính thứ này sẽ hạn chế phát triển kinh tế hội nhập và công nghiệp hoá. Tư tưởng nhỏ lẻ sản xuất hộ gia đình, triều đình thì đánh sản phẩm theo đầu người hộ gia đình, cho nên mỗi gia đình đều phải tự mình làm từ A tới Z để hoàn thiện sản phẩm giao nộp.
Đây là sai lầm từ hệ thống.
Người Hán đã vượt quá xa Đại Việt cùng các quốc gia Đông Á khác trong việc tổ lao động tập trung , phối hợp và có bóng dáng dây truyền sản xuất rồi.
Chuyện này phải nhìn vào thực tế để tháo gỡ, đừng vì tự tôn dân tộc mà tránh né. Ví như đến thời Nguyễn thì các quan Nguyễn còn khai thác quặng Bạc, Thiếc không hiệu quả bằng để thương nhân người Thanh qua tổ chức khai thác , cho nên nực cười là không ít mỏ trên đất Việt lại do người Hán khai thác và chiếm lợi lớn. Tất cả khác nhau ở hai chữ tư duy mà thành.
Ngô Khảo Ký đi sâu vào thực tế xem mộ quy trình luyện gang – thép và luyện đồng.
Hắn thấy có quá nhiều bất cập cùng công nghệ thô ráp, như thế này thảo nào thiếu sắt thép, có mấy bộ trang bị mà cần đến cả năm mới có thể hoàn thành, vũ khí trang bị thì đắt đến nghiến răng.
Quân đội Đại Việt nói chung ngoài dũng khí và tinh thần cùng huấn luyện tốt thì chẳng có cái quái gì ra hồn. Trang bị nghèo nàn vô cùng.
Đáng chết nhất đó là phân công lao động và đào tạo nghề quá vô lý.
Thợ rèn ở đây là bao gồm phải học từ chế biến quặng , nung quặng, sào gang , rót gang, rèn, đúc… cả một tỉ giai đoạn. Ai mà có đủ tinh lực cùng thời gian học nổi? Mà học hết thứ này thì thời gian công sức đâu để tinh thông hết?
Đây là hậu quả của việc sản xuất hộ gia đình, mỗi hộ gia đình là một cái nhà máy nhỏ đầy đủ công năng nhưng chả thứ quái gì mạnh mẽ ra hồn. Không có chuyên biệt hoá giai đoạn, không có sản xuất dây truyền thì đây chính là hậu quả.
Thêm vào đó công nghệ luyện gang thành thép của thời này là công đoạn sơ cấp. Gang được rót, xào để loại bớt carbon, vừa tốn công, tốn thời gian , tốn nguyên liệu, chất lượng lại chưa chắc đã cao.
Mười người có mạnh nhất phối hợp tính trung bình một ngày chưa chắc luyện được vài chục kg thép. Điểm đau đầu là những người này đâu phối hợp , cho nên thép tốt mới hiếm vậy….
Trí não của Ký hoạt động một vòng, hắn có mấy ý tưởng trong đầu để xử lý vấn đề của Đại Việt cũng như xử lý vấn đề ở Bố Chính rồi.
“ Kê đúng không lại đây cậu hỏi…” Ngô Khảo Ký sau một ngày tham quan khu này rốt cuộc cũng hiểu mình nên làm gì với việc luyện thép. Nhưng Ngô Khảo Ký lại có hứng thú với một việc khác đó là … đúc tiền.
Phải rồi. Ký đã đọc tài liệu về Bố Chính. Phía Tây Bố Chính là vùng đồi núi bán tự trị của người Mường- Mon và phỉ tặc cũng hoạt động nơi này rất mạnh. Là nơi cần bình định.
Có điều ở Tuyên Hoá cũng có mấy cái mỏ kim loai đồng sắt. Nhưng vì chất lượng quặng xấu cho nên cả Chiêm hay Việt chiếm được chỗ này cũng không mấy quan tâm.
Nhưng đối với Ngô Khảo Ký thì đó là ông trời giúp hắn có thể lập nghiệp ở vùng đất khó khăn kia.
Có đồng là có thể đúc tiền, có tiền thì mọi chuyện sẽ tốt hơn. Không hiểu vì sao Triều Lý mấy chục năm không đúc tiền. Nhưng điều đó không làm Ký thôi hứng thú với chuyện làm ăn này.
“ Dạ dạ... con đây”
Thằng Kê là sương binh ở đây, bọn này thân phận thấp kém, đối với bọn chúng người như Ngô Khảo Ký chính là ở trên trời, bọn chúng ở dưới đất cho nên cung kính lắm.
“ Kê ngươi biết ở đây nhà nào chuyên đúc tiền năm xưa không?”
Ngô Khảo Ký cũng không để ý nhiều, hắn muốn chiêu dụng mấy thợ đúc đồng có kinh nghiệm trong việc đúc tiền mang về Bố Chính . Đây được gọi là nhị thế tổ làm việc, có cụ Lý Thường Kiệt chống lưng thì Ngô Khảo Ký chắc chắn mình có thể dễ dàng đạt được một số công tượng như ý thôi.
Thời gian này Ngô Khảo Ký cố gắng luyện binh vừa để diễn cho cụ Lý Thường Kiệt nhìn, lấy lại hình ảnh con ngoan trò giỏi, và cũng thực sự muốn nâng cao chất lượng binh lính, vì hắn biết chắc, về Bố Chính chắc chắn phải đánh nhau to rồi.
Thăng Kê nghe Ngô Khảo Ký hỏi thì gương mặt hoảng sợ một hồi, mắt đảo như bi ve, mồ hôi túa ra....
Có ẩn tình... có mờ ám...
“ Bắt lấy ... mang đi” Ngô Khảo Ký rất tự nhiên bắt người... đây là quyền lực của đám thế gia con cháu, là quyền lực của đỉnh cấp quý tộc như Ngô gia, và là quyền lực của Phò Mã.
Thằng Kê ngay lập tức bị khống chế, khóa mồm lôi đến một khu vực vắng vẻ, thân quân của Ngô Khảo Ký đã vây vòng trong vòng ngoài.
Mây xanh đỉnh núi sát liền nhau
Nam Bắc phân chia cửa ải đầu
Sống chết bao người còn khiếp đảm
Đi về mấy kẻ được nhìn nhau
Ẩn tàng cọp rắn đường gai phủ
Lởn vởn quỷ thần nhiễm khí đau
Xương trắng đìu hiu phơi gió buốc
Hán quân tài cán có gì đâu?
