Nằm nghỉ ngơi một lát, thấy có tiếng trẻ con léo nhéo ngoài cửa nên Mạnh đi ra thấy đứa trẻ nói.
-Ông cháu mời chú sang ăn cơm ah.
Mạnh xoa đầu đứa trẻ khen ngoan rồi cùng nó đi đến nhà trưởng thôn. Vừa đi đứa trẻ vừa líu lo hỏi han anh từ đâu đến, quê chú có giống ở đây không Mạnh đáp qua loa lấy lệ. Đi một lát đến nhà trưởng thôn, bước vào cổng Mạnh không lạ với kiến trúc ngôi nhà nên theo đứa bé vào thằng phòng khách. Trong phòng có bộ sập gỗ có mâm cơm bày sẵn có ông trưởng làng và một số người đàn ông trong xóm. Mạnh qua flycam có biết mặt và tên một số người nhưng anh giả vờ như người mới quen nên chắp tay chào hỏi. Những động tác này anh đã quan sát mấy ngày hôm nay và một số bộ phim cổ trang về lịch sử Việt Nam đã xem. Thấy anh đến mọi người đều đứng dậy chào hỏi tỏ sự kính trọng. Ông trưởng làng hồ hỏi nói.
-Hôm nay có cháu thầy đồ Hùng ở xa tới, nên tôi làm mâm cơm mời các vị hương thân phụ lão dùng chén rượu nhạt tiếp đón cháu Mạnh.
Sau màn chào hỏi giới thiệu tên tuổi, mọi người lên mâm ngồi. Ông trưởng làng rót rượu trong nậm vào các chén cho mọi người. Ông nâng chén và nói.
-Hôm này có dịp gặp đường cháu, chú thay mặt làng mời cháu một chén đây là rượu nhà nấu rất ngon.
Mạnh cũng không từ chối, sau khi đưa rượu lên uống thử anh thấy rượu nhạt chắc tầm 20 độ, nước rượu hơi đục nên không ngần ngại uống hết. Ông trưởng làng gắp một miếng thịt gà vào bát của Mạnh mời lịch sự cám ơn. Sau một vài chén rượu mọi người hỏi thăm Mạnh về quê quán và nghề nghiệp. Do có chuẩn bị trước nên anh nói anh là học trò nghèo ở một làng nhỏ thuộc lộ Đà Giang. Nghe nói anh là học trò mắt ông trưởng làng sáng nên và hỏi dò.
-Không biết tới cậu Mạnh có dự định gì chưa.
Mạnh trả lời theo kịch bản đã chuẩn bị trước.
-Bố cháu mất sớm thì khi cháu còn nhỏ, sống dựa vào mẹ. Lúc mẹ mất có dặn tìm chú Hùng để nương tựa rồi cố gắng học tập tiếp theo con đường khoa bảng. Năm ngoái nhận được thư của chú Hùng cháu đang còn tang mẹ nên năm nay cháu mới đi được không ngờ đến nơi chú lại mất. Giờ cháu cũng chưa biết làm sao, nhà cửa vườn tược cháu bán hết rồi.
Ông lão lựa lời
-Thôi sự đã rồi, cậu là cháu ông Hùng thì chúng tôi cũng sẽ giúp đỡ hết lòng. Tôi có ý này chú xem có được không ? Ông Hùng mất làng cũng đang thiếu một thầy đồ dạy dỗ lũ trẻ. Ở làng có tầm hai chục đứa chú xem có thể ở đây dạy dỗ tụi trẻ. Làng nghèo chúng tôi cũng chẳng có nhiều mỗi tháng trả cậu ba gánh lúa và hai quan tiền để cậu có tiền mua thêm sách vở để ôn thi. Nếu sau này cậu đỗ đạt chúng tôi cũng mừng.
Mạnh nói
-Vâng cám ơn ý của Ông và cả làng, cháu sẽ cố gắng dạy dỗ lũ trẻ để không phụ lòng ông.
Ông lão và mọi người cảm thấy như trút được gánh nặng, bọn trẻ không được đi học suốt ngày chơi đùa quậy phá các ông, bà ở nhà trông lũ chúng nó cũng mệt. Đang tuổi ăn tuổi học không cho chúng nó cái chữ mọi người cũng lo.
Nhân lúc rượu say Mạnh hỏi dò mọi người trên mâm rượu mới biết thời gian này thuộc triều đại nhà Trần. Khu vực này là vùng núi Ba vì thuộc ngoại thành của thành Thăng long của nước Đại Việt. Bây giờ là năm 1281 triều đại vua Trần Nhân Tông. Theo lịch sử thì tầm ba năm nữa sẽ là lần thứ hai quân Nguyên đến t·ấn c·ông Đại Việt. Mạnh cảm thấy may mắn vì một năm nữa anh sẽ dời khỏi đây nên cũng không lo dính loạn binh đao. Sẽ cố gắng đến thành Thăng Long biết đâu đấy được gặp các vị tướng nổi tiếng nhà Trần.
Bữa cơm tàn khi ánh trăng đã lên cao, anh cáo biệt mọi người và về nhà. Đêm đầu tiên ngủ trong căn nhà mái lá, nằm trên chiếc giường giống như ở quê nhà làm Mạnh không ngủ được. Anh nhớ về mọi người trong gia đình, hy vọng số tiền gửi về đủ để chăm sóc mẹ và sửa lại ngôi nhà, coi đó là đền bù công lao nuôi dưỡng của bố mẹ bao năm qua. Mạnh quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ để sớm trở về xứ sở của mình. Ở thế giới này khả năng trở thành tướng quân hay nhà buôn giàu có kiều thê như mây như trong các chuyện xuyên việt chỉ là ảo tưởng của mấy ông nhà văn chém gió mà thôi. Mãi nửa đêm anh mới ngủ th·iếp đi, do ngủ muộn lên mặt trời lên cao anh vẫn chưa tỉnh. Mạnh choàng tỉnh khi nghe tiếng gọi í ới ngoài cửa. Anh giật mình tỉnh giấc nó đầu ra của số thấy vợ chồng ông trưởng thôn và mấy người phụ nữ đang cầm chuổi và cuốc xẻng trước cửa. Anh vội ra mở cửa và gãi đầu xin lỗi.
-Tối qua lạ nhà nên cháu ngủ muộn quá.
-Sáng nay tôi bảo bà xã nhờ mấy chị em sang dọn dẹp lại lớp học và sửa sang lại nhà cửa giúp thầy. Nhà để lâu cũng bị ọp ẹp rồi.
Ông trưởng làng cười nói. Mạnh thấy ông đổi cách xưng hô nhưng anh cũng không có ý kiến gì, anh mở của mời mọi người vào, anh vội ra sau rửa mặt mũi rồi cùng mọi người bắt đầu dọn dẹp lớp học. Hôm nay mới bước vào phòng học anh thấy có hơn mười cái bàn ghép bằng tre, ngoài chiếc bàn thầy giáo có ghế, còn mười chiếc còn lại không có ghế. Các vách tre cũng bị hỏng và mái nhà cũng đã xuống cấp ông trưởng làng nói.
-Mai tôi bảo mấy thanh niên qua giúp thầy sửa lại vách và cái mái. Vài hôm nữa là có thể bắt đầu dạy học được rồi.
Ông trưởng làng phân công mấy phụ nữ ra sau nhà dọn dẹp quanh nhà và làm cỏ trong vườn. Anh vào nhà cũng lau dọn bàn thờ hôm qua chưa kịp làm, khi lau hai lọ hoa mắt anh sáng lên với kiến thức về đồ cổ được học thì đây là chiếc bình gồm chu đậu cao tầm 40 cm thế kỷ 13 chiếc bình này nếu về thời đại anh giá hàng trăm triệu. Thấy anh mân mê chiếc bình ông lão nói
-Lô gốm chu đậu này là cậu em trên phố huyện mua lại của một nhà giàu trên họ chuyển đi nên bán bớt một số đồ tôi có biếu thầy Hùng một cặp bình để thầy cắm hoa, nếu thầy thích nhà thôi còn bộ ấm trà chưa dùng để lúc nào tôi mang sang để biếu thầy.
Mạnh nẩy ra ý định đi xin lại các đồ bát, đĩa ấm chén cũ để mang về thời mình thu thập một năm chắc thành tý phủ chẳng thua bác Vượng Vincom. Khi mặt trời đứng bóng mọi người ngồi nghỉ ngơi, ông trưởng thôn chép miệng.
-Quên mất lúc này không bảo u mày về nấu ít nước chè cho mọi người giải khát.
Mạnh chợt nảy ra một ý, anh lấy ấm nước vào nhà bỏ một chút bột diệp lục sau đó mang ra mời mọi người. Khi mọi người thấy nước màu xanh hỏi anh là nước gì anh nói đó là bột rau phơi khô ở quê mình mọi người uống ai cũng khen mát lạ. Sau khi giúp anh dọn dẹp nhà cửa, và trồng lại vườn rau mọi người ra về. Hôm sau toán thanh niên do ông trưởng làng dẫn đầu sang để sửa phòng học và bàn ghế học sinh. Mạnh nhờ ông trưởng làng thuê người làm hộ cái bảng gỗ, còn anh đi xin hàng xóm xung quanh ít than củi để còn viết lên bảng mấy ngày tất bật chuẩn bị ngày mở lại trường học cũng đã đến. Thời gian này Mạnh cũng làm quen dần với hàng xóm xung quanh, mọi người cũng nhiệt tình giúp đỡ anh làm quen với cuộc sống ở đây việc khó chịu duy nhất là Mạnh mãi không quen là nhà vệ sinh là tưởng gạch xây bao quanh, trên gác mấy thanh tre dưới rải chấu để chất thải rơi xuống dưới, lâu lâu lại phải xúc đống chất thải đó đi để bón phân cho rau, mặc dù hàng xóm sang xin chỗ chấu và chất thải đó nhưng quen với nhà vệ sinh sạch nên Mạnh cảm thấy như cực hình mỗi lần đi vệ sinh.