Làng trong thành đang đón làn sóng phá dỡ và di dời rầm rộ, có nhà thì vui, có hộ lại buồn - đoạn phía bắc gần sông Bách Châu sẽ được khai phá trước, phần phía nam vẫn tạm thời giữ nguyên hiện trạng, do đó tuy cùng là một con đường, nhà Mao Tín Hà đã ký thoả thuận phá dỡ chờ dọn đi, còn Viên Huệ Phương vẫn tiếp tục buôn bán nhỏ ở tầng bốn.
Mẹ chồng Mao Tín Hà vui như tết, mấy hôm nay ra khỏi nhà đều treo nụ cười trên môi, thậm chí còn hiền dịu hơn với Túc Hải. Là một hộ gia đình lớn ở làng thành, ai cũng muốn nghe ngóng nội dung thoả thuận của nhà họ. Lời đồn có rất nhiều phiên bản, có người nói lần này nhà bà ấy được 7.000.000 đến 8.000.000 tệ cộng thêm mười căn nhà, bà mẹ chồng ngạc nhiên: "Mười căn? Cô đếm xem nhà tôi tổng cộng bao nhiêu người?"
Đúng là có năm căn nhà, chính sách của Bách Châu quy định mỗi người trong hộ bị phá dỡ sẽ được cấp 100 mét vuông, gia đình Mao Tín Hà có năm người sẽ được cấp 500 mét vuông, diện tích còn lại được quy đổi thành tiền cộng với ba mặt tiền nhà ở thương mại.
Thiệu Thắng Uy sắp trở thành phú ông với năm căn nhà, ba mặt tiền cửa hàng và hơn 3.000.000 tiền mặt. Ông ôm Mao Tín Hà trên giường, sung sướng nghĩ về tương lai: "Sau này em đừng cắt tóc nữa, chỉ cần tập trung nuôi con trai. Anh vẫn đi làm, nếu oán giận nữa thì nghỉ, chỉ cần thu tiền thuê nhà và tiền lãi cũng đủ nuôi cả gia đình."
Mao Tín Hà không chịu, cắt tóc là nghề cô học từ năm 15 tuổi, nhà có hai chị em cô đều học kém, cha mẹ tính từ sớm muốn cô tìm được công việc. Mao Tín Hà đã cầm kéo gần 20 năm, dù kiếm được ít nhưng nó cho cô chỗ dựa vững chắc nhất. Nếu bản thân không tự kiếm được tiền, cô đã không đủ tự tin nuôi dạy Túc Hải và ly hôn với chồng cũ. Do đó cô thuyết phục Thiệu Thắng Uy với lý do đánh trúng vào chỗ khổ thầm kín của chồng: "Tiểu Hải không phải đứa có tài học tập, em vẫn tiếp tục vừa mở tiệm vừa dạy tay nghề cho con bé. Đợi vài năm nữa Tiểu Hải có thể kiếm tiền bằng nghề này, em nghỉ làm cũng không muộn."
Tính đến năm Túc Hải trưởng thành bắt đầu kiếm tiền, con trai ông mới lên tiểu học, lúc đó Mao Tín Hà tập trung nuôi con cũng không muộn. Điều quan trọng nhất là Túc Hải sẽ không trở thành gánh nặng cơm ăn áo mặc của gia đình.
Vì vậy Mao Tín Hà đến tìm gặp Viên Huệ Phương, thuê một tiệm hàng nhỏ bên hông nhà Viên Huệ Phương đã nhiều năm không sử dụng để cải tạo thành tiệm cắt tóc. Mối quan hệ giữa hai chị em già càng ngày càng khăng khít, đương nhiên Viên Huệ Phương rất vui vẻ: "Đợi chị dọn dẹp sạch sẽ cửa tiệm đó hẵng để em sửa sang, còn về tiền thuê... em tính trả bao nhiêu cũng được."
Viên Huệ Phương ghen tị là thế, nhưng cảm thấy mình vẫn còn chút may mắn - Lưu Mậu Tùng vẫn lằng nhằng không ly hôn, dù cô có bủn xỉn thế nào cũng phải bỏ tiền túi tìm luật sư ra tòa khởi kiện. Viên Huệ Phương dọn dẹp những chiếc bàn sập ghế gãy trong cửa tiệm nhỏ, con gái Viên Liễu theo sau quét sàn. Bụi bặm giăng kín trời, trên đầu Viên Huệ Phương phủ một lớp bụi trắng, khuôn mặt Viên Liễu cũng lấm lem. Ngoài Mao Tín Hà ra, đối tượng duy nhất để Viên Huệ Phương lải nhải chính là Viên Liễu: "Bà đây quyết không cho hắn một xu!"
Viên Liễu nói: "Dạ." Ngồi xổm xuống, kéo phần gỗ ghép chân tường đã mục nát ra.
"Nếu biết sớm, thà sửa sang hai căn nhà kia để cho thuê còn hơn." Nghĩ đến hai căn nhà thô bị bỏ trống, Viên Huệ Phương đau lòng: "Không có tiền."
"Dạ." Viên Liễu vừa đáp vừa xúc dầu trên sàn đất, trong khi miệng lẩm bẩm gì đó như đọc kinh. Mông cô bé đột nhiên bị Viên Huệ Phương đá, Viên Liễu ngẩng đầu lên, thấy Viên Huệ Phương hai tay chống hông với một cây chổi bên tay, lé mắt nhìn mình: "Mẹ kiếp, mẹ đang nói chuyện với con đấy, đang đọc cái gì vậy?"
"Mẹ, con đang học thuộc lòng cuốn truyện tiếng Anh được chị Du Nhậm mua cho." Trong đó đều là những từ vựng cơ bản cấp độ tiểu học, Viên Liễu có thể nhận biết hầu hết, không biết sẽ hỏi giáo viên.
"Như đọc kinh ấy." Viên Huệ Phương phủi mùn cưa trên tóc cho con: "Cô Mao của con sắp mở cửa tiệm ở đây, Túc Hải sẽ cắm quân ở nhà ta suốt ngày, vui cho hai đứa nhá."
Viên Liễu cười vui vẻ: "Mẹ, nhà của cô Mao bị phá dỡ sẽ không có chỗ ở trong một thời gian, tại sao không cho họ thuê nhà của chúng ta?"
"Bà mẹ chồng nhà cô ấy lúc nào cũng xỉa xói chê nhà chúng ta rách nát, sao có thể hạ mình đến thuê?" Viên Huệ Phương biết rõ điều này, nên không bao giờ nhắc đến làm khó Mao Tín Hà.
"Không phải, ý con là ngôi nhà thô của chúng ta cơ. Con nghe nói nhà cô ấy phải đợi vài năm mới phá dỡ xong. Sao mẹ không quy tiền sửa sang thành tiền thuê nhà? Họ sẽ trả chi phí sửa sang và dọn vào ở vài năm, chúng ta cũng đỡ được tiền trang trí."
Vài quả táo của bạn Minh đổi lấy vài quả chuối của bạn Hương. Đây không phải phép chuyển đổi đã được học trong bài tập ứng dụng môn toán đơn giản sao? Chẳng phải là câu mà tất cả chúng ta đã học được từ nhỏ sao?
"Vớ vẩn..." Viên Huệ Phương còn chưa mắng xong, hai mắt bỗng loé sáng lên, suy nghĩ một lúc, sau đó vỗ đầu Viên Liễu: "Não con nít hữu dụng thật đấy."
"Còn nữa, mẹ, mẹ đừng đến quán rửa bát cho người ta nữa, một tháng kiếm được một nghìn tệ, nhưng tiền ốm đau không tính cho xuể." Viên Liễu thương Viên Huệ Phương có bệnh ở lưng.
"Con mang về cho mẹ một nghìn tệ, mẹ sẽ không đi rửa nữa." Viên Huệ Phương mắng: "Bà đây làm thế không phải để chăm sóc con ở gần nhà thôi sao? Nếu bà đây ở một mình, đến nhà máy làm việc cũng kiếm được hai nghìn tệ."
Tiền cho thuê nhà mỗi tháng tổng cộng hơn 2.000 tệ, thu nhập từ cửa hàng China Unicom rách nát ngày càng sa sút, lại còn vướng toàn chuyện vớ vẩn đâu đâu, hay có những người già thiếu hiểu biết nạp 10 tệ rồi quay lại tranh cãi với Viên Huệ Phương: "Sao tôi vẫn không gọi điện thoại được?"
Viên Huệ Phương mắng: "Bà nợ hơn 50 tệ tiền phí, đã nói nạp 10 tệ không có ích gì đâu, vẫn không gọi điện được, ít nhất phải nạp 60 tệ."
Không được, bà già nói Viên Huệ Phương, cô đã nuốt 10 tệ của tôi, trả lại đây. Họ không biết đọc hoá đơn nên khăng khăng quy tội cho Viên Huệ Phương, nếu không hoàn lại tiền tức là cô đã lừa họ.
"Bà đây không muốn kinh doanh cửa tiệm rách nát nào nữa, nhưng nếu không kinh doanh thì làm gì?" Viên Huệ Phương lẩm bẩm.
"Rất nhiều cửa hàng China Unicom bán điện thoại di động và sửa điện thoại, chúng ta chỉ nạp tiền điện thoại, chắc chắn không được." Viên Liễu đứng dậy, đã cao gần bằng mũi Viên Huệ Phương: "Mẹ, hay là chúng ta làm cái khác?"
Viên Liễu - người bắt đầu trông tiệm thu tiền từ 5 tuổi cũng được tính là nhân vật có thâm niên, cô bé vô cùng chú ý đến ngành này: "Chúng ta đều không biết sửa điện thoại, hay là... hay là chúng ta kinh doanh quán ăn, mẹ, mẹ nấu ăn ngon nhất!"
Thực ra vẫn còn cách kiếm tiền không đứng đắn, trong làng thành có mấy hộ gia đình cho các cô gái thuê mặt bằng làm quán mát-xa, nhưng Viên Huệ Phương coi thường họ: "Mấy tên đàn ông đê tiện ra ra vào vào, dạy con kiểu gì?"
Nhưng trong làng thành đã có không ít quán ăn, e rằng một mình Viên Huệ Phương gánh không được, cũng sợ không cạnh tranh nổi với người khác.
"Mùa đông bán lẩu, mùa hè bán tôm hùm đất, sáng sớm bán cơm nếp cuộn, ban ngày bán đồ ăn nhanh!" Cái miệng nhanh nhảu của Viên Liễu làm Viên Huệ Phương bật cười.
"Nói thì hay lắm." Nhưng phóng tầm mắt nhìn sang dãy nhà bên đường đối diện sắp bị phá dỡ, tế bào não Viên Huệ Phương chuyển động nhanh chóng, nghĩ, không phải là không thể - nhà phá nhưng mọi người vẫn sẽ ở đây, con người phải được ăn.
Viên Huệ Phương lập tức bắt tay vào bận rộn lấy giấy chứng nhận, Viên Liễu không hiểu: "Mẹ, sao phải cần giấy chứng nhận?"
Không có giấy chứng nhận tức là cửa hàng bất hợp pháp. Viên Huệ Phương nói, chúng ta làm việc gì cũng phải hiểu và tuân theo pháp luật, con thấy đấy, tuy mẹ con không có trình độ học vấn, nhưng mẹ rất chấp hành pháp luật.
Sau khi lần lượt làm xong giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, giấy phép lưu hành thực phẩm và giấy phép dịch vụ ăn uống, Viên Huệ Phương - người đã lấy được giấy chứng nhận sức khỏe - cuối cùng đã có thể bắt đầu khởi nghiệp lần thứ N bằng cách mở quán ăn.
Viên Huệ Phương trò chuyện với Viên Liễu đang làm bài tập dưới ánh đèn huỳnh quang: Buổi sáng chúng ta bán sữa đậu nành và cơm nắm, thứ đó sạch sẽ, chỉ cần nấu cơm là được, không bẩn và phiền như chiên, rán, xào. Buổi trưa và tối ta sẽ bán đồ ăn nhanh, năm món thịt và năm món chay rất dễ làm, cứ cách hai ngày lại đổi ba món. Ai ăn thì ăn, không ăn thì tuỳ!
Cuối cùng cô khen Viên Liễu, bộ não tốt của con được đấy. Tan học nhớ rửa bát và nhặt rau cho mẹ, biết chưa? Viên Liễu ngoan ngoãn gật đầu.
Khi Viên Huệ Phương bắt đầu kinh doanh, tiệm cắt tóc của Mao Tín Hà cũng đã hoàn thành công đoạn sửa sang. Phong cách cửa hàng của hai người cũng giống quần áo họ mặc, đầu cửa nhà Viên Huệ Phương sơn nền màu vàng với hàng chữ "Tiệm cơm Huệ Phương" to tướng màu đỏ, nếu ai nhìn không kỹ sẽ tưởng đó là một ngôi chùa gạch đỏ tường vàng. Viên Huệ Phương tự hào rất lâu, nói với Viên Liễu rằng cái này gọi là vừa bắt mắt vừa đẹp, con xem xem, cả làng thành có cửa hàng nào sở hữu mặt tiền đẹp như nhà ta không?
Mặt khác, Mao Tín Hà chọn nền trắng chữ đen và trang trí một vòng tròn ống đèn. Mao Tín Hà còn đang đắc ý, Viên Huệ Phương cau mày: "Tiểu Mao, đây... đây là bán áo liệm (áo cho người chết) à?"
Chị em lớn tuổi nên có lòng bao dung rộng lượng. Mao Tín Hà nhìn mặt tiền cửa tiệm trông y chang quán bán áo liệm, hai ngày sau cuối cùng cũng đổi sang màu trắng xanh, vừa hợp mốt, vừa đơn giản, vừa rất Chelsea.
Sau giờ học, hai cô bé một cao một thấp ăn que cay ở cổng trường rồi đi thẳng về nhà, tay Túc Hải thoăn thoắt trên tóc vị khách, còn Viên Liễu miệng không ngừng lẩm bẩm ngồi nhặt và rửa rau bên bồn.
Mao Tín Hà làm tóc cho những khách quen, hiện tại đang thuê nhà ở nơi khác, đến cửa hàng càng giống đi làm tử tế, kiếm chắc cũng không tệ. Viên Huệ Phương biết nấu ăn, Viên Liễu thì vô cùng thích sạch sẽ, không bụi bặm như cửa hàng China Unicom, dần dần lớn lên, Viên Liễu ngày nào cũng lau chùi từ trong ra ngoài trước khi đóng cửa, cô bé còn quay sang dặn dò Viên Huệ Phương: "Mẹ, nhà chúng ta bán đồ ăn, cửa tiệm không gọn gàng sẽ không ai đến."
Viên Huệ Phương bưng tách trà lớn nói không cần con lo lắng, mẹ kinh doanh lúc nào cũng sạch sẽ. Trong lúc đó có bức tường thi công đã được dựng lên phía đối diện, ngôi nhà bảy tầng của Mao Tín Hà bị dỡ từng tầng một ngay trước mặt cô.
Về gợi ý lấy tiền cho thuê làm chi phí sửa sang của Viên Liễu, Viên Huệ Phương vẫn tính trước một bước: "Lòng người khó đoán, nếu chúng ta không thu tiền thuê nhà, thoạt nghe có vẻ hời cho chúng ta khi đối phương sửa sang xong, nhưng nếu người ta xấu tính, họ sẽ tháo dỡ vật liệu ngay khi hết hạn hợp đồng cho thuê, thậm chí sẽ đập bỏ hết nếu không tháo dỡ được. Đến lúc nhà ta vườn không nhà trống, sẽ khóc với ai đây?" Do đó Viên Huệ Phương quyết định tự mình tiết kiệm chi phí sửa sang.
Hiển nhiên những lời này làm Viên Liễu trố mắt: "Tại sao ạ?"
Tại sao? Viên Huệ Phương đắc ý nhấp một ngụm trà, mẹ nó, đây chính là nhân tính! Khi cô còn nhỏ, khi làng thành vẫn chỉ là một thôn làng, có một hộ nông dân khá giả đã bị kẻ ganh ghét đố kỵ nào đó nhổ hết cây trồng trên ruộng đất chỉ trong một đêm.
"Người khác không muốn nhìn thấy ta sống tốt, cho dù không oán không hận." Viên Huệ Phương nói.
"Nhưng chị Du Nhậm rất tốt với con." Viên Liễu luôn so sánh tất cả mọi người với Du Nhậm. Tuần nào chị Du Nhậm cũng gọi điện tới hỏi thăm tình hình học tập của cô, luôn muốn đưa cô đi học hoặc đi chơi vào những ngày nghỉ lễ. Cho dù bây giờ bên cạnh chị ấy đã có người đồng hành khác, chị tiến sĩ đó nghỉ Tết về nhà cũng chơi cùng họ cả ngày.
"Tiểu Du nào có phải người bình thường?" Viên Huệ Phương nói: "Thế nên người ta mới thi đỗ trường danh tiếng. Mẹ nó, nếu ai cũng vừa thi đỗ trường danh tiếng vừa tốt bụng, đánh một giấc tỉnh dậy sẽ thành chủ nghĩa cộng sản."
Tám giờ tối, trong cửa hàng chỉ lác đác một hai vị khách, Viên Liễu đang ngồi trên bàn ăn làm bài tập, Viên Huệ Phương ngồi trước cửa nhìn ngôi làng thành đã có sự thay đổi lớn. Sau khi Túc Hải gội đầu xong xuôi cho vị khách thứ bảy, cô bé ra ngoài tìm Viên Liễu đi chơi, tiện thể chép bài tập về nhà.
Khi Túc Hải đi ngang qua Viên Huệ Phương, chiều cao và vóc dáng to lớn hơn hẳn các bạn cùng trang lứa của cô bé khiến người lớn phải ngạc nhiên: "Tiểu Hải lại cao lên à?"
"Vâng ạ, mẹ cháu bảo đừng cao lên nữa, nhưng cháu đâu thể kiểm soát đôi chân này?" Túc Hải ngồi đối diện Viên Liễu bắt đầu chép bài tập về nhà, Viên Huệ Phương không khỏi hốt hoảng nhìn hai đứa trẻ đang lớn lên theo từng ngày. Cô nhìn lòng bàn tay của mình, đôi tay này đã trở nên già nua và thô ráp hơn lúc Tiểu Liễu mới về nhà, trên mu bàn tay còn lốm đốm nhiều vết nám.
Túc Hải ngồi xuống đã cao hơn Viên Liễu một cái đầu, vì lý do chiều cao mà hôm nay cô bị giáo viên xếp cho ngồi dãy cuối cùng. Viên Liễu giơ tay lên: "Cô ơi, em có thể ngồi cùng Túc Hải được không?"
Túc Hải vốn không ngại đổi chỗ lúc đó cũng cảm động, cô lấy nửa gói kẹo dẻo từ trong túi ra nói: "Cho cậu."
Viên Liễu nói chúng ta ăn cùng nhau, thế là hai đứa trẻ vừa ăn vừa làm bài tập. Một buổi đêm yên bình sẽ hạ màn lúc 9 giờ tối, đúng giờ Túc Hải về nhà, Viên Huệ Phương đóng cửa tiệm, Tiểu Liễu tắm rửa rồi đi ngủ.
Sẽ tốt biết mấy nếu bọn trẻ lớn chậm hơn? Viên Huệ Phương đưa cốc lên miệng, đột nhiên cảm giác trên tay trống rỗng, Lưu Mậu Tùng, người đã không gặp nhiều ngày, đã cướp lấy cốc mà uống ừng ực hết sạch. Hắn gõ chiếc cờ lê dài trong tay, với vẻ hung dữ cùng đường bí lối trong ánh mắt: "Viên Huệ Phương, chuyện giữa chúng ta đã đến lúc nên nói phải không?"
"Nói cái gì? Lên tòa nói." Viên Huệ Phương đứng dậy định giật lại cốc, nhưng thấy Lưu Mậu Tùng chĩa cờ lê vào mình: "Không phải mày vừa muốn ly hôn vừa không muốn chi một đồng nào sao? Tao muốn mày không kinh doanh nổi."
Vừa dứt lời, hắn giơ cờ lê lên đập vỡ tủ quầy quán ăn nhanh, số giá đỗ, lát thịt và miếng cá còn lại không nhiều đều rơi vãi khắp sàn nhà, Viên Huệ Phương muốn ngăn cũng không ngăn nổi. Khách khứa ai nấy đều sợ hãi nhìn nhau bỏ đũa tháo chạy, Lưu Mậu Tùng thấy cảnh tượng hỗn loạn rất mãn nguyện: "Hôm nay tao chọn buổi tối đến đập, giữ mặt mũi cho mày, hôm khác đợi mày dọn dẹp xong, tao sẽ chọn buổi trưa đông người đến phá." Hắn đã học được cách gậy ông đập lưng ông, rút ngăn kéo cất tiền ra, nhét hết số tiền còn lại trong đó vào túi mình, cuối cùng vác cờ lê lên, châm một điếu thuốc rồi rời đi.
Viên Huệ Phương đuổi theo sau mà quát: "Thằng chó, mày mơ đi mà được chết lành!"
"Tao không chết lành, mày cũng đừng mong sống yên!" Lưu Mậu Tung quay đầu lại nhìn bằng ánh mắt như muốn khoét một lỗ: "Mày cứ đợi đấy."
Viên Liễu cũng tái mặt khi chứng kiến tất cả, nhìn chiếc tủ bị đập nát và đá đổ mà lòng đau như cắt, đây là niềm hy vọng cuộc sống của cô và Viên Huệ Phương, đang yên đang lành bị đập nát hết rồi. Hàng nước mắt chảy ra, Viên Liễu đuổi theo Lưu Mậu Tùng: "Trả tiền cho mẹ tôi!"
Viên Liễu kéo cánh tay của Lưu Mậu Tùng không chịu buông, thấy hắn sắp vùng ra, cô bé cắn mạnh hắn.
"Mày muốn chết à con nhóc thối kia." Bị cắn đau đớn, Lưu Mậu Tùng đập cờ lê vào chân Viên Liễu, nhưng tay hắn bị Viên Huệ Phương theo sau giữ chặt: "Tao muốn mày chết! "
Một nhà ba người đòi sống đòi chết cứ như vậy vật lộn ngay trên đường. Khi còn chưa rõ ngọn ngành câu chuyện, Túc Hải vừa ăn xong viên kẹo dẻo cuối cùng cũng nhảy ra khỏi cửa hàng: "Tiểu Liễu, mình giúp cậu!"
Với chiều cao hơn 1m6 và cân nặng hơn 65kg, cô bé bật về phía trước bằng cú đánh đầu đưa bóng vào vùng cấm, cơ thể gầy gò của Lưu Mậu Tùng bị đè ngạt thở chỉ trong một hơi, toàn thân hoa mắt chóng mặt vì bị thịt người đâm sầm, lưỡi bị khuỷu tay Túc Hải húc xô vào răng chảy máu đầm đìa.
Viên Liễu kéo Viên Huệ Phương: "Mẹ, báo cảnh sát!"
Viên Huệ Phương cướp cờ lê của Lưu Mậu Tùng, tay kia túm chặt quần áo của hắn: "Thằng Lưu kia, mày chết chắc rồi!" Viên Huệ Phương - người hiểu và tuân thủ luật pháp - chỉ vào quán ăn của mình: "Mày đây là tội cố tình gây rối, bà đây ly hôn với mày là chắc!