Ván Bài Lật Ngửa

Xe ngừng trước một tiệm giải khát, James Casey dẫn Luân vào. Đúng ra đó là nơi ăn uống và nhảy dành cho lực lượng đặc biệt: cửa kính, máy điều hòa không khí, quầy đủ loại rượu, thuốc là, đồ hộp... Họ uống mấy lon bia Đan Mạch.
- Có ba nơi như thế này... - James Casey khoe.
- Lương của lực lượng đặc biệt đủ cho họ tiêu xài ở nơi này không? – Luân hỏi, như tò mò.
- Thừa! Lương họ ngang với lương quân nhân Mỹ...
Trở về phòng khách James Casey:
- Hôm nay, đại tá thích ở trong trại Sapar không? Tôi sẽ giới thiệu đại tá với Y Nouth. Hai người định chương trình làm việc, tôi chỉ làm trung gian thôi...
- Sẵn sàng... Song tôi phải báo cho tướng Khánh...
- Được, đại tá dùng điện thoại của tôi.
Nghe Luân báo sẽ ở đêm trong trại, Khánh hơi lo. Có thể anh ta lo về an toàn cho Luân mà cũng có thể lo điều khác: Luân chơi canh bạc trên lưng anh ta.
- Trung tá James Casey nói chuyện với trung tướng! – Luân mỉm cười, trao máy cho James Casey.
- Xin chào Trung tướng Thủ tướng... Nếu trung tướng thích, xin mời vào trại Sapar ngủ đêm với chúng tôi!
James Casey nheo mắt ngó Luân. Tất nhiên Khánh từ chối.
- Ông ta sợ chính ông ta làm con tin! - James Casey cười hóm hỉnh.
“Nguyễn Khánh cũng là một thứ con tin của Mỹ!” Luân nghĩ bụng.
- Trước khi ăn tối, tôi muốn thăm một số sĩ quan Việt Nam Cộng hòa bị giữ. Trung tá giúp tôi nhé!
- Tôi phải trao đổi với Trung tá Y Nouth... Chắc có thể được.
Luân biết James Casey chả trao đổi gì với Y Nouth. Hắn ta vào phòng một lát rồi trở ra, cùng một đại úy Mỹ.
- Đại úy Jeffroy Tukey sẽ đưa đại tá đến khu con tin.
“Khu con tin” là một ngôi nhà gạch được canh gác cẩn thận. Sáu mươi sĩ quan và hạ sĩ quan chia nhau các phòng, mỗi phòng bốn người, mừng rỡ khi nghe Luân đến...
- Đại tá thương lượng chóng chóng cho chúng tôi ra khỏi đây. Tù túng quá! – Một trung tá nói như mếu.
Điều kiện ăn ở của họ cũng không đến nỗi nào. Nhưng họ sợ bị giết.
- Tụi nó dám giết chúng tôi, nếu yêu cầu của tụi nó bị bác... - Vẫn viên trung tá – chắc cấp cao nhất trong số con tin – than thở.
- Song điều kiện của Y Nouth cao quá, tôi e Trung tướng Nguyễn Khánh không đồng ý! – Luân bảo.
- Gì mà cao? Nguyễn Khánh nhờ ai mà leo lên ghế hiện nay... Hi sinh hết chúng tôi ư? Kệ Nguyễn Khánh, chúng tôi chỉ tin đại tá thôi...
- Cuộc thương lượng chưa bắt đầu... Tôi chưa dám hứa điều gì. Nhưng tôi tin tình hình không đến nỗi xấu... Tất cả đều do người Mỹ, như đại úy Tukey đây, quyết định... Đại úy không bao giờ cho phép ai hành động man rợ...
Luân biết Jeffroy Tukey rành tiếng Việt song gã giả bộ như không hiểu gì cả.
Trung tá Y Nouth vạm vỡ, ăn mặc đĩnh đạc, đeo quân hàm y như sĩ quan Mỹ, bắt tay Luân theo kiểu bề trên và chủ nhà, mời Luân và Casey ngồi vào bàn – bàn kê ở cuối phòng. Nhạc ầm ĩ. Các binh lính, sĩ quan lực lượng đặc biệt ngồi chật phòng, cũng đều ăn mặc chỉnh tề.
“Chúng nó dàn cảnh đây,” Luân nghĩ thầm.
- Chúng ta biết nhau cả rồi... tôi không cần giới thiệu thêm. – James Casey đóng vai người đạo diễn...
- Tôi đồng ý! – Luân nói – Dù tôi là người đi trước để thu xếp một cuộc gặp gỡ chính thức giữa Trung tá Y Nouth với Trung tướng Nguyễn Khánh...

- Nghĩa là ông không có nhiệm vụ vàn bạc về bản tuyên cáo của chúng tôi?... - Y Nouth hỏi, soi mói.
- Đúng! Tôi không có quyền...
- Hóa ra cái giá của Y Nouth này cũng khá cao... Nhưng nói thật, nếu thương lượng được với đại tá, tôi thích hơn... - Y Nouth nốc một li rượu, lau mép bằng chiếc khăn tẩm nước hoa.
- Nếu như vậy, trung tá thương lượng với Trung tá James Casey càng dễ dàng hơn... - Luân cười.
- Thôi, tôi đã đồng ý không bàn chuyện chính trị tối nay... - James Casey rót vào ba cốc và lại mời.
- Tôi muốn hỏi thăm sức khỏe Bác sĩ Ymơ Eban...
- Ồ! Ông ta khỏe... Nhưng, chúng tôi không gặp nhau.
- Tại sao?
- Nói thế nào với đại tá đây? Mỗi người có lối đi riêng.
- Các ông đúng là say máu chính trị. - James Casey kêu lên – Đã cam kết: ăn uống nghe nhạc, nhảy... Món thịt rừng nướng này tôi cam đoan đánh bạt các khách sạn danh tiếng của Sài Gòn... Nào...!
- Vả lại, ông ta thích Tổng tư lệnh nhưng đất ông ta kiểm soát thu hẹp dần. Không ở đâu nhiều Việt Cộng hơn Buôn Hồ. Thế mà, ông ta cấm lực lượng đặc biệt chúng tôi vào địa giới của ông ta. – Y Nouth không thèm đếm xỉa đến James Casey – Và Chính phủ Sài Gòn chỉ biết ông ta...
Giọng Y Nouth càng lúc càng hậm hực.
- Ý của Chính phủ là hòa hợp các lực lượng dân tộc. – Luân theo đuổi mục đích của mình.
Y Nouth cười to, đến sặc, phải uống một ngụm rượu để dằn cười rõ ràng mỉa mai.
- Trước hết, ông Nguyễn Khánh hãy hòa hợp với ông Dương Văn Minh, ông Trần Văn Đôn, ông Dương Văn Đức... Người ta đồn và người ta viết trên báo Đại tá Nguyễn Thành Luân là nhà tư tưởng. Nhưng lẽ nào ông bán rao thứ rẻ tiền ấy?
- Ông đại tá Luân phải nói như cương vị, chức vụ của ông đòi hỏi... Ông là một quân nhân kiểu mẫu. - James Casey đỡ lời.
- Không! – Luân can thiệp – Trung tá nhận xét đúng...
- Cám ơn đại tá! Tôi chống Cộng. Lí do đơn giản: tôi sinh và được nuôi dưỡng để chống Cộng. Tôi chống Cộng theo cách của tôi. Tôi đứng đầu lực lượng đặc biệt, một loại binh chủng cơ động. Nói cách khác, tôi đánh du kích với Việt Cộng.
- Nhưng lực lượng đặc biệt do người Mỹ thành lập, huấn luyện, trang bị và trả lương... - Luân phản kích...
- Phải! Tuy nhiên, người Mỹ đã thất bại ở nhiều nơi. Tôi đã nghiên cứu kĩ. Lực lượng đặc biệt phát sinh từ Bình Dương và chính đại tá diệt nó!
Thấy Luân nhổm người, Y Nouth đưa tay ngăn:
- Đại tá nghe cho hết... Thứ biệt kích đó không diệt cũng không xong. Bọn cướp “Rừng Xanh,” tôi hiểu. Còn chúng tôi khác. Lực lượng đặc biệt trang bị súng, mìn, tất nhiên, trang bị cả thuốc trị bệnh, muối. Tôi xây dựng một chương trình khác. Về phương diện này, Trung tá James Casey không huấn luyện cho chúng tôi mà học ở chúng tôi...
James Casey chẳng tỏ vẻ một chút tự ái:
- Hoàn toàn đúng như vậy...
- Nếu thế, quân hàm trung tá hơi thấp đối với Ngài Y Nouth.
- Tôi không thích quân hàm. – Y Nouth vụt cười ha hả - Đại tá cao hơn tôi một cấp, nhưng chính trung tướng Khánh sẽ là người đối thoại với tôi... Trong khi tôi cho người đối thoại xứng đáng lại là đại tá! Thực chất tài năng, đại tá nên là đại tướng... Chỗ chúng ta quan tâm và chắc có thể gặp nhau không ở số hoa mai trên cầu vai. Tôi biết Đại tướng Trần Thiện Khiêm và tôi dám nói tôi là người đứng trên bục giảng về chiến tranh chứ không phải ông đại tướng đó...
- Ta có thể thỏa thuận được chăng, theo tinh thần mà trung tá nói: sẽ thương lượng nhưng nên thả các con tin ra. – Luân đề nghị.
- Thả con tin? Ông Khánh hay lật lọng...
- Nhưng, sáu mươi con tin đâu phải là vốn bảo đảm có giá!

- Đúng! Đa số là cò con... Nhưng, tôi đồng ý trả tự do sáng mai cho sáu mươi con tin và giữ đại tá làm con tin... Được không? - Y Nouth nói, đôi mắt ánh lên vẻ tinh nghịch.
- Tôi sẵn sàng.
- Con tin có nghĩa là Chính phủ phản bội, chúng tôi sẽ bắn con tin.
- Tôi hiểu!
- Trung tá James Casey thấy thế nào?
- Ồ... Phức tạp, rất phức tạp! Một triệu lần phức tạp... Đại tá làm con tin nghĩa là đại sứ quán Mỹ, nghĩa là Tướng Jones Stepp làm con tin. Chúa ơi! Sao được. Tôi phản đối. Và, tôi mà vấy vào đây thì bà đại tá sẽ nhổ vào mặt tôi!
- Trung tá James Casey hơn một lần thổ lộ tình cảm đặc biệt với bà đại tá, phu nhân của ông...
- Trung tá Y Nouth không nói, đại tá cũng hiểu... Nhưng, đó là một phụ nữ chỉ biết có chồng mình...
- Ta trở lại việc trao đổi con tin... - Luân cắt đứt câu chuyện có thể phát triển thành tào lao.
- Sáng mai, tôi thả hết! Chỉ đại tá ở lại thôi... Bây giờ, nhạc đã tấu. Người ta đã dọn bàn nhảy.
Như từ dưới đất chui lên, hàng trăm phụ nữ ăn mặc hở hang đang bước ra sàn.
- Tôi phải nhảy! - James Casey uống cạn cốc rượu chọn liền một cô.
- Trung tá không nhảy? – Luân hỏi.
- Thỉnh thoảng thôi... Tôi không thích. Tôi có gia đình và thú thật, phục vụ ba bà vợ không phải là điều hay nếu ta còn nhảy nhót... Đại tá ít nhảy, tôi hiểu... Tôi muốn hỏi thẳng đại tá một câu: Tướng Khánh có thể là con tin đổi chác có giá trị không?
- Chà! Ý nghĩ táo bạo... Song, trước khi trả lời trung tá, tôi còn chưa rõ: Làm thế nào để bắt một Thủ tướng làm con tin?
Y Nouth cười nửa miệng:
- Với ông Dương Văn Đức thì đó là điều khó. Với tôi, rất dễ. Nếu ông thách, nội đêm nay, tướng Khánh sẽ bị nhốt!
- Tôi không tin...
- Tại sao?
- Người Mỹ sẽ trừng phạt các ông.
- Nếu chính Mỹ thực hiện thì sao?
- Tôi nghĩ rằng tốt nhất ông đừng nghĩ đến chuyện phiêu lưu đó...
- Đại tá hoặc giả vờ hoặc quả ngây thơ. Thôi, ta nghỉ. Tôi hơi mệt và có lẽ đại tá cũng ghét ồn ào. Chúng ta về nhà. Tùy đại tá, tôi vẫn còn phòng cho khách, chỗ các cố vấn Mỹ cũng thế...
- Tôi đi với trung tá!
- Hay! Tôi sẽ nói với James Casey...
Y Nouth vẹt các cặp đang ôm ghì dưới ánh đèn mờ ảo, đến cạnh James Casey nói cái gì đó mà Casey gật đầu.
Luân và Y Nouth rời quán ăn, lên xe.

Cô vợ người Hoa từ Chợ Lớn lên, đón họ ở thềm. Đêm đó. Luân ngủ trong một phòng đủ tiện nghi. Thạch cùng ngủ với anh.
- Chúc đại tá ngon giấc! – Y Nouth chia tay Luân ngay cửa phòng... - Bảo vệ của đại tá cứ ngon giấc! - Y Nouth ra hiệu chào Thạch.
Và Luân ngủ ngon giấc thật... Chỉ tội Thạch trằn trọc mãi...
*
Sáng sớm Y Nouth gõ cửa phòng Luân:
- Mời đại tá đến chứng kiến lễ phóng thích các con tin. Tôi đã hứa thì tôi giữ lời.
Tại ngôi nhà tạm giữ các con tin, chưa ai thức dậy hẳn. Cho nên khi nghe cửa mở và tiếng giày khua, tất cả hốt hoảng rời khỏi giường, càng hốt hoảng hơn khi thấy Y Nouth xộc và nhà thét:
- Mặc quần áo vào tử tế, tập họp ngay ngoài sân! - Anh ta thét bằng tiếng Kinh.
- Chúng nó xử bắn chúng ta! – Ai đó rên tuyệt vọng.
Năm phút sau, sáu mươi con tin đứng giữa sân. Bấy giờ họ mới nhìn ra Luân.
“Nếu đúng đạo lí, sáu mươi thằng này cũng đáng bị bắn... Chúng đào tạo bọn biệt kích...” Luân, mặt lạnh lùng, nghĩ đến công việc rất mâu thuẫn của mình.
Y Nouth lướt qua khối người lẩy bẩy, tái nhợt. Anh ta chợt mỉm cười. Có lẽ anh ta đánh giá sự đảo lộn này một cách thích thú.
- Chính phủ và chúng tôi chưa thương lượng. – Y Nouth nói tiếng Kinh – Lẽ ra, các ông còn nằm ở đây một thời gian và số phận sẽ được quyết định tùy kết quả của thương lượng.
- Họ đày chúng ta đi đâu? – Một người trong số con tin nói khẽ mà ai cũng nghe.
- Nhưng Đại tá Nguyễn Thành Luân đến Sapar và tự nguyện làm con tin thay cho các ông. Vậy, tôi cho phép các ông rời trại. Xe đang chờ. Ai cần lấy đồ đạc gì, vào lấy ngay để còn kịp về thị xã ăn sáng!
Sự sợ hãi chuyển sang ngơ ngác, ngơ ngác chuyển sang ngờ vực, ngờ vực chuyển sang vui mừng tột độ, bởi Luân bảo họ:
- Nhanh lên, các bạn!
Không ai vào nhà. Hai chiếc xe tải quân sự đỗ trước cổng, họ tranh nhau lên xe...
Luân sánh vai Y Nouth, đi ăn sáng.
- Tám giờ rưỡi, ông Nguyễn Khánh sẽ đến đây! – Y Nouth báo một tin mà Luân bàng hoàng.
- Tất nhiên, người Mỹ ra lệnh cho ông ta vì tôi muốn cuộc thương lượng diễn ra ngay trong trại này, lãnh thổ của tôi!
Y Nouth cười ha hả.
- Các ông đòi quyền tự trị, tôi không ngạc nhiên. Không chỉ có các ông đòi quyền đó. Phía bên kia, ông Ibih Aléo cũng đang thực hiện quyền đó. - Luân bắt đầu tiến công, nhân lúc James Casey không có mặt.
- Tôi hiểu, thưa đại tá! Tôi chưa hân hạnh quen ông Ibih Aléo nhưng danh tiếng của ông ấy lớn. Nguyên là sĩ quan của Pháp, nhà của ông ấy gần đây... Tôi còn biết nhiều người Rađhê trong hàng ngũ Cộng sản, như Y Ngông Niek Đam, như Y Ban, như Thượng tá Y Blốc đang là phó tư lệnh Cộng sản ở Tây Nguyên...
Y Nouth xoay tách cà phê, nói mà không ngó Luận:
- Trung tá quen Francisci không? Bonnaventuro Francisci? – Luân chợt hỏi.
- Biết! Hơn cả biết, chơi thân với nhau nữa... Đại tá cũng quen y ta? - Y Nouth không giấu kinh ngạc, ngó Luân trân trân.
- Tạm gọi là biết... - Lung nói đủng đỉnh – Các ông có làm ăn với nhau?
- Ồ! Vậy là đại tá thông thạo hơn tôi tưởng... Có làm ăn!
- Còn với Kossem ở Cambốt?
- Không... Đó là cánh của Ymơ Eban.
- Với Đoàn Chí Khoa?
- Không... Gã này láu cá lắm...
- Lực lượng đặc biệt của trung tá...

Không đợi Luân nói hết câu, Y Nouth đã chen vào:
- Tất nhiên, gọi là lực lượng đặc biệt thì phải hành động như tên của nó: Khủng bố... Song, dưới quyền của tôi, phạm kỉ luật như cướp, hiếm dâm, lập tức bị xử bắn!
- Người Mỹ bỏ tiền ra để xây dựng một lực lượng như thế sao?
- Thưa đại tá, ông quên một điều người Rađhê chúng tôi vẫn có những cái đầu. Hình như đại tá chỉ tin rằng người Rađhê chuyên bị lừa, xỏ mũi... Không hẳn như thế đâu.
- Các ông đòi tự trị, nhưng trong phạm nào?
- Hai phạm vi: Về địa bàn, chúng tôi phải làm chủ khu vực do chúng tôi lựa chọn, về quyền lợi chúng tôi bình đẳng với người Kinh...
- Nếu ông Nguyễn Khánh không thỏa mãn?
- Chúng tôi sẽ đánh!
Luân cười mỉm, Y Nouth đỏ mặt.
- Đại tá nghi ngờ khả năng đánh của chúng tôi?
- Không phải nghi ngờ mà quả quyết rằng các ông không đánh được!
- Tại sao?
- Người Mỹ không cho phép... Họ chỉ muốn các ông đóng vai trò khuấy động tạo sức ép... Thế thôi. Các ông trái ý họ, họ không chi tiền, không tiếp tế, không cấp vũ khí...
Y Nouth lại cười.
- Đại tá vẫn đánh giá chúng tôi theo cách cũ. Lẽ nào tôi không tính những tình huống ấy? Núi rừng Tây Nguyên bạt ngàn, chúng tôi hiểu quê hương mình. Người Mỹ lợi dụng chúng tôi và tại sao chúng tôi không lợi dụng người Mỹ. Đại tá vừa hỏi Francisci... Tôi ngỡ đại tá nắm được cái cốt yếu rồi... Vả lại, thưa đại tá kính mến, dù thuộc sắc tộc Rađhê, tôi không bao giờ quên Tây Nguyên là bộ phận của nước Việt Nam, gọi tôi là dân tộc Việt Nam cũng không sai.
Thấy Luân im lặng, Y Nouth nói luôn:
- Có đến hai Việt Nam phải không? Nhưng chẳng lẽ chúng tôi chọn thứ Việt Nam của Nguyễn Khánh!
“Khiêu khích chăng?” Luân quan sát Y Nouth. Không! Viên trung tá không có vẻ chỉ điểm hay tình báo.
Luân trầm ngâm một lúc:
- Trung tá cho tôi hỏi một câu, một câu hơi nguy hiểm, song tôi tin là chúng ta sòng phẳng...
- Tôi nghe câu hỏi của đại tá...
- Trung tá là chi, tức thân tộc gần xa, với cụ Ibih Aléo?
- Với người khác, câu hỏi đó sẽ được trả lời bằng phát súng... Nhưng, tôi tí nhiều nghe nói về đại tá. Tôi không bà con gì với cụ Ibih Aléo, nhưng tôi là em trai út của Thượng tá Y Blốc! Nói cho chính xác, cùng cha khác mẹ...
- James Casey có biết điều này không?
- Việc đầu tiên của James Casey là tìm gốc tích tôi. Song, làm sao ông ta phăng ra nổi. Người Rađhê chúng tôi thuộc mẫu hệ. Mẹ tôi chỉ là một người bình thường, đã mất khi tôi còn bé. Cha tôi cũng mất sớm, anh tôi ra đi khi tôi còn đi học... Chị tôi nuôi tôi và chị tôi có một lí lịch không chê vào đâu được: vợ một mục sư người Mỹ.
Luân nghiêng dầu, suy nghĩ. Y Nouth nhận thấy chút hoài nghi trong mắt Luân.
- Chắc đại tá nghiên cứu lí lịch của tôi và nhận thấy tôi quan hệ quá chặt với Pháp rồi Mỹ...
- Về mặt đó, không riêng gì trung tá... - Luân trả lời lơ lửng.
- Hoặc vì tôi có tới bà vợ mà một là nhà buôn người Hoa?
Luân im lặng.
- Tại sao tôi không cố làm cho thiên hạ biết tôi cần thêm nhiều vợ nữa, như phong tục dân tộc tôi cho phép và như một bảo đảm chính trị cho tôi? – Y Nouth cười mỉm. - Còn người Hoa, đúng, vợ tôi người Hoa... Tôi cưới từ lâu. Và, hẳn đại tá hiểu, có đến mấy loại người Hoa trên Việt Nam...
Luân chụp tay Y Nouth, siết chặt. Y Nouth cũng có cử chỉ tương tự.
Họ phải ngừng cuộc nói chuyện vì được báo: Nguyễn Khánh và đoàn tùy tùng đã đến.