Thê thỉ của lão Hồ được phát hiện vào ngày hôm sau. Khi những người trong trang trại tìm đến, thầy Bạch đang ngồi dưới gốc cây, thẫn thờ.
Lão Hồ được đưa xuống và chở đi, không ai biết anh được chôn cất ở đâu.
Tối hôm đó, thầy Bạch sốt cao, đến mức mất đi ý thức. Lúc đó, anh nghĩ rằng nếu c.h.ế.t đi thì cũng tốt, người c.h.ế.t rồi thì mọi thứ đều kết thúc.
Nhưng đáng tiếc là điều ước của anh không thành hiện thực.
Chưa mở mắt, anh đã nghe thấy tiếng phát thanh từ đài, là tiếng của phát thanh viên trang trại đang đọc bài báo.
Cửa phòng bị đẩy mạnh từ bên ngoài: "Bạch Thuật An! Đừng nằm đó như cái xác nữa, dậy ngay!"
Lão Bạch lê thân thể bệnh tật đi ra ngoài, cùng mọi người đến sân phơi.
"… Phải nhận thức sâu sắc về sai lầm của mình!"
"… Phải tự phê bình bản thân!"
"… Phải vạch trần kẻ thù giai cấp ra khỏi hàng ngũ nhân dân!"
Thầy Bạch ánh mắt vô hồn nhìn đám đông hăng hái bên dưới. Lúc này, anh đột nhiên có chút ghen tị với lão Hồ.
Khi Tô Chiêu Chiêu đến trang trại Hồng Tinh, cảnh tượng cô nhìn thấy chính là như vậy.
Cô và Dương Viễn Chinh từ phòng mua bán đến đây để thực hiện nhiệm vụ mua sản phẩm nông nghiệp phụ.
Kế toán ban đầu chỉ cần cử một nhân viên kế toán đến, nhưng khi biết rằng sẽ đến trang trại Hồng Tinh, Tô Chiêu Chiêu đã tự mình đi.
Cán bộ dẫn đoàn của trang trại nói: "Các cô đến thật đúng lúc, chúng tôi đang tổ chức một hội nghị."
Tô Chiêu Chiêu tìm kiếm người quen trên sân khấu: "Chúng tôi có làm phiền các anh không?"
"Không, không."
Từ miệng của cán bộ dẫn đoàn, Tô Chiêu Chiêu biết rằng mấy ngày trước ở trang trại đã có người treo cổ tutu.
"… Điều đó cho thấy rằng họ vẫn chưa nhận thức được sai lầm của mình. Trốn tránh có thể giải quyết vấn đề sao? Theo tôi, đó là một sự phản kháng, họ đang dùng chính mạng sống của mình để phản kháng, để phủ nhận…"
Tô Chiêu Chiêu không mấy hứng thú với bài giảng dài dòng của vị cán bộ, nhưng từ lời nói của ông, cô cũng thu thập được một số thông tin.
Trước khi rời đi, cô cuối cùng cũng có cơ hội tránh mặt mọi người và nói chuyện với thầy Bạch.
Khi nhìn thấy cô, thầy Bạch cười: "Để em chê cười rồi."
Anh đang nói về khoảnh khắc khi đứng trên sân khấu lúc nãy.
Tô Chiêu Chiêu lắc đầu, cô suýt không nhận ra người trước mặt mình, râu ria lởm chởm, đen gầy, đôi tay từng cầm bút nay đã đầy những vết chai sần khô cứng.
"Thầy Bạch, em nói ngắn gọn thôi, em nghe người trong trang trại nói rằng một số người sẽ được chuyển đến Bắc Đại Hoang để làm nông. Nếu có thể nộp đơn, thầy có muốn đi Bắc Đại Hoang không?"
Thầy Bạch ngẩn người một lúc, rồi nói: "Đi đâu cũng vậy thôi."
"Không giống đâu, điều kiện ở Bắc Đại Hoang tuy khắc nghiệt, nhưng nó tránh xa những phiền phức. Những chuyện như hôm nay, ở đó có lẽ sẽ ít xảy ra. Nếu thầy đi, em có cách để thầy được điều đến trang trại quân sự ở đó."
Những năm qua, Cố Hành và Nghiêm Quang vẫn giữ liên lạc, Bắc Đại Hoang đang thiếu người, trong mấy năm qua các quân khu cũng đã điều người đến đó. Chỉ cần bên đó tiếp nhận, thầy Bạch có thể được điều đến.
Ở đó, việc quan trọng nhất là trồng trọt khai hoang.
Năm nay chỉ là khúc dạo đầu nhỏ, trong thời gian tới, tình hình sẽ ngày càng căng thẳng.
Các thành phố lớn như Hải Thành, dù thế nào cũng không thể tránh khỏi, nó sẽ là một trong những nơi hỗn loạn nhất.
Như bây giờ, những vùng xa xôi chưa kịp phản ứng, nhưng trang trại Hồng Tinh cách Hải Thành chỉ vài giờ đi xe đã bắt đầu rồi.
Lúc này, tránh càng xa càng tốt rõ ràng là lựa chọn thông minh nhất.
Thầy Bạch hỏi: "Liệu có ảnh hưởng đến em không?"
Tô Chiêu Chiêu lắc đầu: "Không đâu."
Chỉ là nhờ Nghiêm Quang xin thêm một lao động thôi mà. Trong những bức thư Nghiêm Quang gửi cho Cố Hành, anh không ít lần làm việc này. Anh còn muốn có càng nhiều người càng tốt.
"Được, vậy tôi sẽ đi."
Sau khi Tô Chiêu Chiêu trở về, cô đã kể lại việc này cho Cố Hành, và Cố Hành đã liên lạc với Nghiêm Quang. Một tháng sau, khi trang trại không tiếp tục sắp xếp được công việc, thầy Bạch đã tự nguyện xin đi đến nơi khó khăn nhất để cải tạo.
Trang trại đã phê duyệt, và nửa tháng sau, thầy Bạch đến Bắc Đại Hoang.
Người của trang trại quân sự đến nhà ga để đón, trong nhóm người đó có cả những thanh niên trí thức tự nguyện đến xây dựng Bắc Đại Hoang và những người bị điều chuyển như thầy Bạch.
Ngồi trên chiếc máy kéo của trang trại, những người trẻ bắt đầu phàn nàn về sự hoang vắng của nơi này.
Có người giơ tay, hào hứng nói: "Chính vì thế mà chúng ta mới cần đến đây xây dựng! Tôi tin rằng, rồi sẽ có ngày, nơi này sẽ thay đổi hoàn toàn!"
"Đúng vậy!"
Một đồng chí nam đứng dậy, hăng hái đọc to: "Bắc quốc phong quang, thiên lý băng phong, vạn lý tuyết phiêu. Vọng Trường Thành nội ngoại, duy dư m.ô.n.g mông; đại hà thượng hạ, đốn thất đào đào. Sơn vũ ngân xà, nguyên trì lạp tượng, dục dữ thiên công thí bỉ cao!"
Những đồng chí trẻ cùng đồng thanh: "Giang thượng như thử đa kiều! Ha ha ha!"
Thầy Bạch nhìn cảnh tượng này, ánh mắt hoài niệm và mỉm cười, có lẽ đây là một lựa chọn tốt, anh nghĩ.
...
Khi Nghiêm Quang trở về nhà, Vu Huệ Tâm đã nấu xong cơm, các món ăn được bày sẵn trên bàn, cô đang ngồi nghe tin tức trên đài.
Thấy anh trở về, Vu Huệ Tâm hỏi: "Hôm nay sao về muộn thế?"
Nghiêm Quang treo áo khoác lên và cởi mũ lính ra: "Hôm nay có một đợt người mới đến, anh đến xem một chút."
Anh không nói với cô rằng trong nhóm này có người mà Cố Hành nhờ anh chăm sóc, thầy Bạch chỉ là một trong số đó, và có thể sau này sẽ còn nhiều người nữa đến.
Bắc Đại Hoang xa xôi đã trở thành một nơi trú ẩn.
Tin tức trên đài khiến Vu Huệ Tâm lo lắng: "Trong quân đội có chuyện gì khác không?"
Nghiêm Quang liếc nhìn cô: "Em đừng lo nghĩ lung tung, không có chuyện gì cả, yên tâm đi. Nơi này khác với những chỗ khác."
Vu Huệ Tâm múc cơm cho anh: "Ở Hải Thành hình như tình hình rất căng thẳng. Anh vẫn liên lạc với Cố Hành, cậu ấy có nhắc gì đến chuyện này không?"
Nghiêm Quang gật đầu: "Có, nhưng không liên quan nhiều đến chúng ta." Nói đến đây, anh ngừng lại một chút: "Nói nhiều sẽ sai, em chỉ cần chú ý bản thân là được, đừng nghĩ ngợi lung tung."
Vu Huệ Tâm gật đầu: "Em biết rồi."
Cô thở dài: "May mà chúng ta đã đến đây."
Lúc đầu, Vu Huệ Tâm không mấy vui vẻ khi đến Bắc Đại Hoang, nhưng sống vài năm cô cũng quen. Cô thường nhớ về những ngày tháng ở Hải Thành, nhưng khi mọi chuyện nổ ra năm nay, cô chỉ cảm thấy may mắn vì đã đến Bắc Đại Hoang. Nếu còn ở Hải Thành...