Công Tôn Sở do dự một lát mới nói:
- Đại nhân, hạ quan có một câu có lẽ không dễ nghe, chỉ là…chỉ là Mông đại nhân nóng tính, không thể không góp lời!
Sở Hoan lập tức nói:
- Công Tôn đại nhân có chuyện cứ nói, đừng ngại.
- Đại nhân đến Tây Quan bình định phản loạn, ban lệnh quân điền, tô dong hỗ trợ lẫn nhau, đây đều là lợi quốc lợi dân rõ ràng, hạ quan khâm phục vạn phần. Nhưng muốn để cho Tây Quan có thể khôi phục thái bình như trước chỉ trong khoảng thời gian ngắn là chuyện chỉ có thể cầu không thể được... Hạ quan mạo muội, chỉ sợ đại nhân phải chuẩn bị sớm, dự phòng năm sau xảy ra dân biến.
Sở Hoan nhíu mày.
- Nhất định lương thực sẽ không đủ. Trước mắt lương thực thu được hầu như đều là từ ruộng của thân sĩ Tây Quan, đại nhân muốn dùng danh nghĩa quan phủ mượn lương thực của các thân sĩ, sau đó căn cứ theo mức thổ địa, lại dùng danh nghĩa quan phủ cho dân chúng mượn lại, biện pháp này đương nhiên có thể thực hiện, nhưng khó bảo đảm sẽ không có người nghi ngờ.
Công Tôn Sở chắp tay với Tô lão thái gia bên cạnh:
- Lão thái gia đức cao vọng trọng, tâm địa nhân hậu, nguyện ý cho mượn lương thực thu hoạch được, nhưng sợ là các thân sĩ khác cũng cho mượn.
Sở Hoan thản nhiên đáp:
- Bản đốc là nghĩ cho toàn đại cục Tây Quan, hơn nữa, ta mượn lương thực của bọn họ, đến hạn sẽ trả cho họ cả gốc lẫn lãi, chẳng lẽ cũng muốn khiến cho bản đốc khó xử?
Tô lão thái gia do dự một lát, cuối cùng vẫn nói:
- Sở đốc, Công Tôn đại nhân nói không phải không có lý. Trước khi thu hoạch tất cả lương thực, tất cả mọi người sẽ thề son sắt sẽ cung cấp lương thực cho quan phủ, nhưng nếu đã thu hết về rồi, muốn họ lại lấy ra sợ là sẽ mất thêm một chút công sức đấy. Mặc dù quan phủ hứa hẹn năm sau sẽ trả lại tất cả lương thực, nhưng đối với rất nhiều người mà nói, chưa chắc bọn họ đã muốn nhận chút lãi này, vật hiếm là quý, chỉ cần lương thực ở Tây Quan còn thiếu, giá đương nhiên sẽ tăng vọt, so với chút lãi này, bọn họ thừa cơ bán lương thực trong tay ra còn có được lợi ích lớn hơn nhiều.
Lão vuốt chòm râu bạc, khẽ thở dài:
- Thường nói người chết vì tiền chim chết vì ăn, lương thực trong nhà, đương nhiên trong lòng họ sẽ có tính toán.
Sở Hoan lắc đầu:
- Việc này cũng không phải do bọn họ, không cho mượn cũng được, lương thực năm nay đều mượn cho quan phủ, đây là chuyện lớn ở Tây Quan, không cho phép bọn họ ăn quỵt.
- Vấn đề là ở dây. Nếu họ cũng giống như lão thái gia cũng chịu bỏ lợi ích của mình, cùng hợp tác với quan phủ, bọn họ sẽ cảm thấy quan phủ quá bá đạo, trong lòng bất mãn, một hai người thì thôi cũng được, nhưng nếu ai cũng cảm thấy như vậy thì phiền rồi, làm không tốt sẽ có người làm loạn lên, cho nên nhất định đại nhân phải tìm cách giải quyết, phòng ngừa chu đáo, chúng ta phải tìm ra đối sách cho tốt.
Tô lão thái gia tiếp lời:
- Sở đốc, Công Tôn đại nhân nói đúng lắm, cần phải xử lý tốt bên phía quan phủ, bên phía lão phu cũng sẽ tận lực cùng Tiền gia, Hồng gia đi tìm các thân sĩ địa phương, khuyên bọn họ đừng chỉ biết đến lợi ích trước mắt, cần phải nhìn xa hơn một chút, cố hết sức hợp tác cùng quan phủ. Ở Tây Quan mấy nhà chúng ta còn có chút uy vọng, đi khuyên nhủ có lẽ cũng có chút tác dụng, nhưng thân sĩ tất cả các châu phủ huyện Tây Quan đông vô số, chưa chắc đã nghe chúng ta.
Sở Hoan thi lễ thật sâu, cảm kích:
- Lão thái gia xuất mã tất nhiên làm chơi ăn thật, Sở Hoan xin tạ ơn trước.
- Đều là người trong nhà, không cần khách khí như vậy.
Lão thái gia vuốt râu cười rộ lên, ngôn từ ý vị thâm trường.
Sở Hoan hiểu rõ, với tư cách là người đứng đầu bảy nhà Tây Quan, Tô gia đã hết lòng hết sức giúp đỡ mình, nói cho cùng cũng là vì có Lâm Lang, Tô gia đã coi mình như con rể, giúp cho địa vị của Sở Hoan ở Tô gia vững vàng cũng giống như địa vị của Tô gia ở Tây Quan không thể lay động.
Thực ra Sở Hoan cũng không ghét quan hệ như vậy, dù sao hắn cũng biết rõ mình không quyền không thế mà muốn giải quyết ổn thỏa Tây quan quả thực là người ngu nói mộng, không có thân sĩ Tây Quan giúp đỡ, căn bản mình không có khả năng lâu dài, bảy họ Tây Quan đều là
thân sĩ bản thổ, chính là đại thụ rễ đã dâm sâu vào đất Tây Quan, có thể mượn được lực lượng này, trước mắt mà nói, lợi vượt xa hại.
Tô gia có Lâm Lang ở đó, mỗi lần họ dốc toàn lực hỗ trợ, đầu tiên trong đầu hắn nghĩ ngay đến Lâm Lang, vì nàng, gia tộc của nàng đã giúp đỡ mình rất nhiều, mà bản thân nàng cũng đã giúp Đỗ Phụ Công quản lý diêm đạo, mặc dù Lâm Lang quay về Tây Bắc không bao lâu nhưng nhờ nàng quản lý, hệ thống tiêu thụ muối đã trải rộng khắp Tây Bắc, toàn bộ Tây Bắc đã được nàng giăng một mạng lưới tiêu thụ khắp nơi, tầm quan trọng mạng lưới tiêu thụ này với Sở Hoan đương nhiên không cần nói cũng biết.
Công Tôn Sở lại nói:
- Ngoại trừ các thân sĩ, phiền toái lớn nhất chính là dân chúng. Cho dù các thân sĩ đều cam nguyện giao hết thu hoạch năm nay cho quan phủ, quan phủ có thể quản lý số lương thực này, trừ ra lượng bỏ ra, số lương thực còn lại cũng không đủ để duy trì sinh kế cho dân chúng, cho nên... Năm nay sẽ vẫn còn rất nhiều dân chúng chết đói, chỉ là số lượng sẽ ít hơn nhiều, bây giờ còn không có cách nào đoán được.
Chỉ cần có người đói chết sẽ có kẻ thừa cơ làm loạn, càng nhiều người chết đói, chuyện sẽ lại càng lớn, ít người chết đói hơn thì chuyện cũng sẽ nhỏ hơn một chút. Có điều, bất kể thế nào, năm sau Tây Quan sẽ không thể thiếu được náo loạn, cho nên trước khi xảy ra chuyện gì chúng ta cũng phải chuẩn bị sẵn sàng, bất cứ lúc nào cũng có thể ứng phó với náo động xảy ra.
Cuối thu gió thổi phất phơ đưa theo hương lúa thơm nồng, chỉ có sắc mặt của Sở Hoan rất nặng nề.
Một lát sau, cuối cùng Sở Hoan lắc đầu:
- Không thể để cho có người chết đói, càng không thể vì người chết đói mà để xảy ra dân biến, hủy đi xu thế phát triển hiện tại...
- Hạ quan cũng không muốn có người chết đói.
Công Tôn Sở thở dài:
- Nhưng... không bột sao gột nên hồ, trong tay quan phủ không đủ lương thực, căn bản không có cách nào cứu tế nạn dân.
Sở Hoan trầm ngâm một lát mới hỏi:
- Lão thái gia, Tô gia có nhân mạch ở quan nội, cần phải rõ ràng việc buôn bán ở quan nội chứ?
Lão thái gia gật đầu hỏi:
- Sở đốc muốn biết gì?
- Muối!
Hắn đáp:
- Trước kia ngươi đã từng nói năm nay lương thực thu hoạch được phải hoàn lại cho quan nội một phần phải không?
- Vâng.
Lão thái gia gật đầu:
- Tính ra cũng phải trả hơn mười vạn thạch.
Nghĩ một lát, Sở Hoan mới nói:
- Đối với Tây Quan hiện tại, tấc lúa tấc vàng, mười vạn thạch lương thực cũng không phải số lượng nhỏ.
Lão thái gia nói:
- Mặc dù không phải số lượng nhỏ nhưng lại không thể thiếu một hạt. Dù sao khi chúng ta gặp nạn bọn họ cũng đã giúp chúng ta một tay, hôm nay có thu hoạch nhất định phải theo đúng hứa hẹn trả lại cho họ cả gốc lẫn lãi.
- Lão thái gia, ta có một ý kiến.
Sở Hoan bước xuống gần đầu ruộng, cũng không để ý đến mặt đất dơ bẩn ngồi xuống đống cỏ khô bên cạnh. Công Tôn Sở đỡ lão thái gia ngồi xuống, Sở Hoan mới nói:
- Nếu như chúng ta dùng giá muối để trả lại cho bọn họ thay cho lương thực, ngươi cảm thấy thế nào?
- Dùng muối đổi lương thực?
Lão thái gia khẽ giật mình, như nghĩ gì đó, cuối cùng cười nói:
- Sao lão phu lại không nghĩ tới điều này.... Không sai, có thể thử một lần. Sở đốc, thị trường quan nội chúng ta hiểu khá rõ, muối ăn ở vùng đông nam đã hoàn toàn bị Thiên Môn Đạo chiếm cứ. Triều đình không có muối, Thiên Môn Đạo có muối, cho dù muốn bán vào quan nội cũng bị quan quân triều đình bịt kín đường, cho nên muối ở đó có thể nói gần như đã hết sạch. Hiện nay, ngoại trừ những hầm muối thưa thớt, muối ăn ở quan nội chỉ có thể dựa vào muối biển vận chuyển từ biển Phúc Hải vào. Từ biển Phúc Hải vào đến đất liền, con đường ngắn nhất là phải đi qua Hà Bắc đạo. Hiện giờ Hà Bắc đạo đã bị phản quân Thanh Thiên Vương chiếm cứ, cho nên con đường đó không thông được, bọn họ hoặc là đi theo Bắc Sơn đạo, vòng Liêu Đông đạo sang nội lục, hoặc cũng chỉ có thể đi đường vòng từ Vệ Hải theo đường biển vào... Đi vòng theo Liêu Đông đạo, lộ trình nhiều hơn gấp bội, thành phẩm hao tổn cũng tăng rất nhiều lần, nếu đi theo đường biển, mặc dù đường đi được rút ngắn rất nhiều nhưng phong hiểm cũng rất lớn.
- Phong hiểm?
Công Tôn Sở không nhịn được hỏi:
- Phong hiểm thế nào?
- Công Tôn đại nhân có điều không biết rồi, Phúc Hải đạo có đường biển có thể đi, nhưng hiện giờ đã xuất hiện thêm nhiều hải tặc.
Lão thái gia vuốt râu nghiêm nghị nói:
- Vốn Vệ Hải có một đội thủy quân, là dựa vào hải cảng Ninh Châu Hà Bắc đạo, nhưng phản quân Thanh Thiên Vương đã đóng ở Ninh Châu từ rất sớm, cướp lấy hải cảng Ninh Châu. Mặc dù thủy sư Ninh Châu không nhiều chiến thuyền nhưng lớn nhỏ cũng có ba bốn mươi chiến thuyền, nghe nói trước khi thủy sư Ninh Châu tan tác, Đô đốc thủy sư đã hạ lệnh phá toàn bộ chiến thuyền, không cho phản quân cướp đi. Chỉ là tốc độ của phản quân quá nhanh, trước khi chiến thuyền bị hủy đi hoàn toàn đã bị chiếm được hải cảng Ninh Châu, cướp được gần nửa số đội thuyền.
Công Tôn Sở hơi biến sắc:
- Nói vậy, hôm nay Vệ Hải đang nằm trong sự khống chế của phản quân?
Lão thái gia đáp:
- Lão phu cũng chỉ nghe người ta nói vậy, còn tình huống cụ thể thế nào cũng không rõ lắm. Có điều vận chuyển muối ăn từ Phúc Hải đạo vào đất liền đã là hết sức khó khăn, trong quan nội rất nhiều nơi thiếu muối ăn. Ngay trước đây không lâu, giá muối ăn trong quan nội đã tăng lên nhiều, cao gấp đôi trước kia, theo tình thế trước mắt muối ăn sẽ càng lúc càng thiếu, giá cả cũng sẽ càng lúc càng cao.
Lão nhìn sang Sở Hoan:
- Thực ra nếu muối của chúng ta có thể đưa vào quan nội cũng có thể thu thêm tiền, nhưng theo lão phu thấy, triều đình khống chế diêm đạo rất nghiêm khắc, muối của chúng ta có thể vào quan nội hay không cũng là một vấn đề, nhưng nếu dùng muối ăn để trả thay cho lương thực thì vấn đề cũng không lớn.
Hai mắt Sở Hoan sáng lên:
- Nói vậy muối mới của chúng ta có thể phát huy tác dụng?
- Ý của Sở đốc là?
- Có chuyện còn chưa kịp nói với các ngươi. Mới vài hôm trước, trong Kinh đã phê chuẩn công văn, ta đã nhận được công văn cho muối mới nhập quan, muối mới của Tây Quan chúng ta có thể vào quan nội tiêu thụ.
Lão thái gia và Công Tôn Sở vừa sợ hãi vừa vui mừng:
- Triều đình thực sự phê duyệt?
- Đây chính là do Đại học sĩ đích thân phê duyệt. Cùng với công văn, còn có một phong thư của Từ Đại học sĩ chuyển tới, nói rằng rất có khả năng trong quan nội sẽ xuất hiện muối hoang, ngài nói trước để chúng ta chuẩn bị sẵn sàng, tận lực khai thác phát triển muối mới. Một khi trong quan nội xuất hiện muối hoang, có muối mới của Tây Bắc là có thể tránh được khủng hoảng.
Công Tôn Sở khen:
- Từ Đại học sĩ vẫn là lão thành mưu quốc, có phê văn cho muối mới nhập quan này liền có thể danh chính ngôn thuận tiến vào quan nội rồi. Đại nhân, triều đình có điều kiện gì? Hẳn sẽ không chỉ đáp ứng dễ dàng như vậy chứ?
- Muối mới nhập quan nhất định phải qua diêm đạo của nha môn. Muối mới bán ra phải qua diêm đạo của nha môn thống kê số lượng. Giá cả vẫn do diêm đạo của nha môn khống chế, mỗi một cân muối bán ra đều phải nộp ba phần thuế cho triều đình.
- Khai thác vận chuyển thành phẩm đều do chúng ta làm, triều đình ngồi không cũng thu ba phần thuế, quả thực cũng hơi cao.
Lão thái gia vuốt râu:
- Có điều, trước hết, để cho muối mới vào thị trường quan nội tạm thời cao một chút cũng có thể chấp nhận được.
- Có điều bây giờ ta đổi ý rồi. Muối mới nhập quan, ta không cần bạc, chỉ cần lương thực.
