Trời trưa mát mẻ, nắng buông nhẹ dừng trên tán cây cao lớn, Thường im lặng đưa mắt nhìn ánh sáng lỗ chỗ lấp lánh, đầu óc cậu trống rỗng, giọng rầm rì đáp:

"Không biết nữa."

Thằng Chất mở to mắt nhìn cậu, lần đầu tiên sau bao lần chối đây đẩy việc theo cậu tư Khanh thì Thường cũng đáp một câu nước đôi không đầu không đuôi. Chất thấy biểu cảm Thường mơ màng, thầm nghĩ chẳng lẽ nó đã thật sự lay động được cậu rồi. Nghĩ vậy, nó càng vui vẻ, cất tiếng nói:

"Đi đi, có tao theo nữa này."

"Tại sao mày cũng đi?" - Thường không hiểu hỏi.

"Hồi nãy cậu tư nói tiệm cậu đang thiếu người, nếu tao chịu học chữ nghĩa thì cậu sẽ mướn tao làm đứa học việc trong tiệm cậu."

Chất hớn hở đáp. Thường bật dậy, nhìn nó hỏi lại lần nữa:

"Thiệt hả?"

"Nãy tao cũng sợ cậu xạo, hỏi y chang mày xong xém bị cậu đập đó."

Thằng Chất giả bộ diễn lại nét mặt đăm đăm của Dương Khanh, sau đó bật cười. Nó thấy con ngươi Thường như mặt hồ nổi sóng, Chất đoán chừng có khi lần này không phải nhọc tâm mà thuyết phục thêm nữa.

Thời gian nghỉ trưa cũng không dài, Thường phủi phủi cỏ khô lẫn bụi đất bám trên người, nhanh chóng quay trở lại lớp học.

Buổi chiều nay học toán, sau khi giảng giải xong xuôi, thầy cho mấy bài tập cơ bản làm trước, Thường tiết thu nhanh nên chẳng mấy mà làm xong, duy cậu út Lộc đến một chữ cũng không thèm viết, nằm dài trên bàn nghịch mấy cục cu li chán chê.

"Xong hết rồi phải không? Vậy trò Thường lên bảng giải bài đầu tiên trước đi."

Đặng Danh canh thời gian thấy cũng hòm hòm, thầy ngó một lượt hai đứa học trò duy nhất trong lớp, gõ gõ cây roi dài, gọi Thường lên.

Thường ngoan ngoãn nghe lời, tay cầm lấy cục phấn nhỏ tí sắp hết viết lên tấm bảng đen được gắn tạm cho việc học của cậu út Lộc, nắn nót giải từng bước.

"Đúng hết rồi, giỏi lắm."

Thầy Danh gật đầu hài lòng, Thường được khen liền vui vẻ, lễ phép nói "cảm ơn" với thầy.

"Tiếp theo, bài sau rất dễ, trò Lộc lên giải tiếp tui xem."

Dương Lộc lần nữa bị điểm danh, Thường thấy mà lo lắng, đừng nói bài hôm nay, từ hồi bắt đầu tới giờ cậu út Lộc có thèm học hành gì đâu. Cái gương hồi trưa vẫn rõ ràng, vết lằn trên tay Thường hãy còn ran rát chưa hết đỏ đây.

"Trò Lộc, em có nghe tui nói gì không? Mau lên bảng làm bài."

Dương Lộc không thèm nhìn đến thầy giáo một cái, chỉ có tiếng thủy tinh của mấy cục cu li va chạm vào nhau lạch cạch đáp lại lời Đặng Danh. Không khí trong phòng dần trở nên căng thẳng, Thường thấy thầy giận lắm rồi, thầy không còn dáng vẻ điềm tĩnh như mọi khi, thầy bước xuống, gõ roi lên mặt bàn, ngắn gọn nói:

"Trò xòe tay ra."

Dương Lộc ngừng chơi, nhưng đầu cũng không thèm ngẩng lên nhìn thầy một cái, bất cần đưa bàn tay ra. Đặng Danh không do dự quất mạnh roi xuống, tim Thường đập mạnh, cơ thể vô thức rụt về, cậu lén lút quan sát, thấy cậu út Lộc cũng nhíu cặp mày nhỏ, nó đau, thế nhưng vẫn cắn chặt răng không thèm kêu lấy một tiếng.

"Rốt cuộc trò có chịu học nữa không?" - Giọng thầy bực dọc nói - "Nếu hôm nay trò một câu cũng không giải, trên bảng còn bao nhiêu bài thì phạt trò mấy nhiêu cây."

Thường nghe xong vô thức ngó lên bảng đếm đếm, thầy cho mười bài, cậu đã giải một bài, vậy tính ra nếu cậu út Lộc vẫn cứ lì lợm như vậy thì ăn chắc chín cây.

"Tui không cần trò giải đúng, nhưng trò phải làm. Nhanh lên, tui không nói giỡn đâu."

Hai thầy trò không ai nhường ai, Thường thấy tình hình không ổn, cậu rụt rè đưa tay lên, khép nép gọi:

"Thầy ơi..."

"Chuyện gì đây, hay trò lại muốn lãnh phạt thay chủ mình." - Thầy Danh nghe cậu gọi liền nhíu mày quay qua, giọng thầy lạnh lùng cảnh cáo - "Nếu em còn lộn xộn, sau này chỉ cần trò Lộc phạm lỗi thì toàn bộ đều cho em gánh hết."

Lòng bàn tay Thường nhói lên, cậu nuốt nước miếng, rồi mới dám phát biểu:

"Chỉ là em thấy bây giờ bắt cậu út làm bài ngay thì hơi khó, hay thầy cho cậu út khất, để cậu có thời gian ôn bài lại có được không?"

Đặng Danh thở dài lắc đầu, thầy thẳng lưng đi về phía cậu, Thường hồi hộp chờ đợi, thầy từ trên cao nhìn cậu rồi nói:

"Được, nhưng nếu hôm sau vẫn không làm bài, trò lãnh thay có chịu không?"

Thường ngớ người ra, cậu chẳng hiểu vì sao đi hết một vòng lỗi vẫn đổ về cậu, một cây buổi trưa đã đủ để Thường hối hận cái việc lãnh tội thay cậu út Lộc rồi.

"Sao hả?"

Thầy Danh hỏi lại, đương lúc Thường muốn rút về vỏ của mình cho an toàn thì cậu bắt gặp ánh mắt Dương Lộc đang nhìn về phía mình. Cái ánh mắt dù ương bướng kiêu ngạo nhưng vẫn trông mong điều gì ấy làm Thường nhớ tới Dương Khanh, tim Thường hẫng một nhịp, ma xui quỷ khiến mà đáp:

"Dạ được."

"Được, vậy hôm nay học tới đây thôi. Ngày mai nếu trò Lộc vẫn không giải được bài tui cho thì trò Thường phải bị đánh chín cây."

Đặng Danh nói xong rồi ung dung tan lớp, để lại hai đứa học trò tự nhìn nhau.

"Cậu út... cậu cũng nghe rồi đó, nếu mai mà cậu vẫn..."

"Nhiều chuyện!"

Dương Lộc khó chịu chửi một câu, Thường hơi ngạc nhiên. Cuối cùng sau quãng thời gian im thin thít cậu út Lộc cũng chịu mở miệng nói chuyện với cậu.

Đêm đến, sau khi tắm rửa sạch sẽ, Chất theo Thường về phòng để soạn mớ sách vở mà Thường hứa cho nó.

"Này còn mới quá mày cũng cho tao hả?"

Chất ngạc nhiên cầm mớ giấy bản vẫn còn trắng tinh được Thường dùng dây gai buộc lại gọn gàng. Một kẻ cả đời chẳng đụng mấy tới chữ nghĩa như nó lần đầu tiên cầm vào giấy viết, trái tim dường như có ngọn lửa bùng lên, rạo rực không yên.

"Học thì phải có giấy viết chứ. Mày giữ đi, cậu tư cho tao nhiều lắm, cậu nói ba đồ này chỗ cậu cũng bỏ, nên đưa cho tao một đống."

Thường lúi húi lục lọi cái rương cũ kĩ của mình xem còn gì không. Thằng Chất ngó theo vào, chợt nó nhìn thấy một vật trăng trắng nép sát trong góc, nó nheo mắt lại cố muốn nhìn rõ là thứ gì, nhưng Thường quơ tay đẩy hộp đựng nhẫn che mất, mà nấp hộp rẻ tiền cũng bung ra làm lộ đồ vật bên trong.

"Ủa, đâu mày có hai chiếc nhẫn này vậy?"

Chất ngạc nhiên chỉ vào, nó không phải dân chuyên nên không rõ đồ thật giả, chỉ biết kiểu lấm lem bùn đất như nó với Thường thì giữ cái này cũng không hợp.

"Có người gửi tao giữ dùm thôi."

Thường nóng mặt vội đóng hộp lại, còn cẩn thận vùi nó sâu vào bên dưới. Chất nhíu mày nghi hoặc nhìn cậu, đầu nó chạy qua đủ mọi loại suy nghĩ, cuối cùng không nhịn được bật thốt lên:

"Mày mua lấy vợ hả?"

"Mày nói bậy cái gì đó. Đã nói là người ta gửi cho tao giữ dùm rồi."

Thường hoảng hốt, giọng cũng lớn hơn mà chối. Chất càng tỏ ra đâm chiêu hơn, thẳng thắn hỏi:

"Ai?"

"Kệ cha tao, nhiều chuyện." - Thường tránh né cái ánh mắt dò xét của nó, tiếp tục lục lọi - "Mày còn hỏi tào lao là tao không cho nữa."

Chất không hỏi tiếp, có điều nó đã khẳng định rằng Thường đang giấu giếm gì đó.

Hai đứa ngồi với nhau cả buổi, vừa nói chuyện vừa xếp đống đồ Thường cho, đến Thường cũng không ngờ mình có nhiều thứ như vậy, sách bị học đến cũ mềm, chằng chịt đánh dấu lẫn chú thích.

Cộc! Cộc! Cộc!

Cái cửa gỗ xám xịt cũ kỹ chợt có tiếng gõ cửa, hai đưa đưa mắt nhìn, Thường cất giọng hỏi:

"Ai đó?"

"Là tao."