Canh ba, đêm đã về khuya ngoài cửa sổ bầu trời lấp lánh những vì tinh tú, vầng trăng khuyết treo cao trông thật mỹ lệ. Từng cơn gió thổi qua mang theo cái lạnh cắt da cắt thịt trong đêm mùa đông.

Trong Ngự thư phòng, Đại Việt hoàng đế Lê Tấn đang phê duyệt tấu chương. Hắn lật từng cuốn sổ con chậm rãi đọc, suy nghĩ rồi đưa ra lời phê, đã ngồi đây từ đầu giờ chiều, liên tục mấy canh giờ xem tấu chương. Bên trên bàn vẫn còn mấy trăm bản tấu chồng chất chưa xem, đây là đống tấu chương tồn đọng từ trước khi tiên đế băng đến nay . Phi thường mệt mỏi đôi lông mày nhíu chặt, hắn đang lật xem tấu chương hộ bộ tả thị lang Dương Nguyên Trực mới gửi tới.

Trong bản tấu Dương Thị Lang đã trình lên chi tiết liệt kê ra các khoản chi dùng năm nay như :

+ hoàng cung chi tiêu hơn 150 vạn quan tiền .

+Bổng lộc quan lại huân thích hơn 160 vạn quan 40 vạn thạch gạo.

+ Quân bị quân lương hơn trăm vạn quan tiền và 80 vạn thạch lương.

+ các chi tiêu khác gom lại chừng gần 80 vạn quan tiền hơn 60 vạn thạch lương.

Tổng quan có thể sơ tính năm rồi chi ra khoảng 490 vạn quan tiền 180 vạn thạch lương.

Nhìn vào đây hắn thấy rõ những khoản chi này rất không ổn, Cung đình chi tiêu quá lớn rồi, có thể năm nay hai lần đại tang nên có chút nhiều hơn bình thường, năm tới dự chi mặc dù giảm một phần tư nhưng vẫn còn quá nhiều . Đây rõ ràng là đế vương xem quốc khố như của riêng mình để dùng, ẩn hoạ tiềm tàng. Hoàng cung sinh hoạt xa hoa lại thường tổ chức lễ tắm phật, cầu đảo, hàng năm trong cung tổ chức yến tiệc đến mấy chục buổi với đủ lý do khác nhau, khoản chi dùng tốn kém đủ đè sập quốc khố.

Bổng lộc quan lại, huân quý cũng rất nhiều. Thánh Tông có định ra việc cấp bổng lộc bằng tiền, gạo cho bách quan, huân quý rất rõ ràng : Thái tử thì được lộc 500 quan, thân vương thì 200 quan, tự thân vương thì 140 quan, hoàng tôn được phong tước công là 127 quan. Huân quý thì tước Quận Công thì 120 quan, tước hầu thì 113 quan, hoàng tằng tôn phong hầu thì 99 quan, tước bá thì 92 quan.

Bổng lộc quan viên thì chánh nhất phẩm 80 quan chánh tam phẩm 56 quan cách mỗi bậc hạ 6 quan. Tòng tam phẩm 52 quan tòng ngũ phẩm 36 quan cứ hạ mỗi bậc kém 4 quan. Chánh lục phẩm 33 quan đến tòng bát phẩm 18 quan hạ mỗi bậc kém 2 quan. Chính cửu phẩm 16 quan phía dưới có tòng cửu phẩm, giản nha môn, thái giản nha môn, nhàn tản nha môn thái nhàn tản nhà môn mỗi hạ một bậc kém 2 quan.

Nhìn chung Đại Việt học theo Đại Minh quan chế bổng lộc quan viên không phải rất cao . Sở dĩ tốn kém như vậy là bởi vì bộ máy quan lại khổng lồ với rất nhiều quan viên. Huân thích thì khỏi phải nói, từng nhóm từng nhóm đông đảo đến hắn nhìn vào chỉ biết thở dài. Bây giờ thì hắn đã hiểu tại sao Chu Nguyên Chương hay Lưu Bang lại đem đám công thần gần như diệt môn rồi. Bởi vì không g·iết thì chỉ cần vài đời truyền xuống dù không tạo phản thì với số lượng đông đảo bọn họ sẽ đè sập quốc gia .

Quân đội Đại Việt có Ngũ Quân Phủ ( đông, tây, nam bắc, trung ) và quân Phụng Trực, tổng số khoảng hơn 16 vạn người. Quân đội thực hiện quân điền chế nên gánh nặng nuôi quân không quá lớn, tuy nhiên cả lương thưởng và quân bị cộng lại cũng là chi phí khổng lồ. May mà mấy năm nay không có đại chiến. Khoản chi cho q·uân đ·ội này là cần thiết, thậm chí hắn còn nghĩ chi tiêu cho q·uân đ·ội cần phải tăng thêm . Tuy nhiên bây giờ chưa phải lúc thích hợp.

Chi tiêu vượt quá thu vào quá nhiều, năm sau quốc khố không thể gánh vác . Chưa kể không may xảy ra binh tai, n·ạn đ·ói, d·ịch b·ệnh thì tiền đâu mà chi dùng. Sáng mai phải bàn bạc lại với đại thần nhóm tìm ra một giải pháp mới được .

***

Bên ngoài trời đông lạnh lẽo, gió rét thét gào khiến người ta phát run. Nguyễn Thái Phi mang canh gà tới Ngự Thư Phòng cho nhà vua. Chi mạch này của Hiến Tông có một điểm chung là đều thích canh gà. Từ Hiến Tông, Túc Tông, Lê Tấn, An vương, Thông vương, Minh vương, Tư vương đều chung sở thích ăn uống này.

Thái Phi Nguyễn Thị là mẹ nuôi của Lê Tấn, bà xuất thân Nguyễn gia ở lộ Bắc Giang, vào cung theo hầu vua Hiến Tông từ khi ngài còn là Thái tử, rất được ngài sủng ái, khi đăng cơ đã phong bà là Kính Phi. Mẹ đẻ Lê Tấn vì sinh hắn mà băng huyết q·ua đ·ời, Nguyễn Thái Phi không có con trai nên nhận nuôi Lê Tấn từ khi hắn còn nhỏ, bà rất yêu quý, chăm lo cho hắn từng ly từng tý. Nửa năm trước vua Hiến Tông băng hà, bà lo lót tiền của đi lôi kéo đại thần ủng lập Lê Tấn nhưng thất bại. Vốn tưởng rằng đời này bà không có duyên với ngôi vị Thái Hậu nhưng bất ngờ thay cơ hội lại tới, Lê Tấn đăng cơ chưa có gia phong cho bà làm Thái Hậu nhưng ai cũng biết đó chỉ là vấn đề thời gian. Hôm nay bà biết con trai vất vả ở Ngự thư phòng phê tấu chương nên đã tự xuống bếp hầm một bát canh gà cho hắn tẩm bổ.

Ngoài cửa thư phòng nội quan Đỗ Khắc Hải đang trực hầu thì Thái Phi tới. Hắn bằng bản năng nhanh nhẹn quỳ xuống hành lễ : "nô tài thỉnh an thái hậu. "

Nguyễn thái phi nghe vậy thì nói :" Ngươi nhầm rồi ta là Thái Phi, Thái Hậu không có tới."

"Nô tài không có nhầm, nô tài là hành lễ với nương nương, người là mẫu thân của bệ hạ, nô tài chào như vậy không có sai, chỉ là sớm một chút mà thôi." - Đỗ Khắc Hải nịnh nọt lấy lòng Nguyễn Thái phi.

Nguyễn Thái Phi trong lòng vui vẻ, bà rất hưởng thụ cách xưng hô này. Rất nhanh thôi bà sẽ thật sự là Đại Việt Hoàng Thái Hậu, thật là chờ mong ngày đó. Bà thầm tán thưởng tên nô tài này rất biết nói chuyện, đợi có cơ hội bà sẽ giúp hắn nói lời tốt đẹp trước mặt bệ hạ.

"Ngươi thật là biết nói chuyện khiến bổn cung vui vẻ. Đứng lên đi, ta hỏi ngươi bệ hạ ở bên trong sao ?" - Thái phi lại hỏi.

Đỗ thái giám đáp :" bẩm nương nương bệ hạ ở bên trong, ngài phê duyệt tấu chương từ chiều tới giờ đã gần bốn canh, bữa tối cũng chưa dùng thiện. Chúng nô tài lo lắng mà không dám nói, xin nương nương khuyên bệ hạ vì xã tắc giữ gìn long thể .Bây giờ chỉ nương nương mới quản được bệ hạ ."

"Ngươi thật khéo nói ngọt, bổn cung đã biết, mở cửa đi, ta vào xem bệ hạ ." Nguyễn Thái Phi trong lòng hưởng thụ hư vinh, vui vẻ nói với Đỗ thái giám.

Đỗ Khắc Hải cười nịnh nọt Thái Phi, hắn từ từ mở ra cửa Ngư Thư Phòng hướng Thái phi nói :" Mời nương nương ."

Nguyễn Thái Phi mang theo hầu cận nữ quan đi vào trong ngoại thư phòng, tại đây có bốn nội quan túc trực, thấy Thái Phi tới thì liền hành lễ. Tiếp đó bọn họ tiến hành soát người khám xét đối với nữ quan bên cạnh Thái phi, dùng kim bạc thử độc đối với canh gà mang tới. Không phải là không tin tưởng Thái Phi, đây chỉ là thông lệ kiểm tra theo quy củ của tổ tiên, tránh việc nhà vua bị á·m s·át hoặc đầu độc. Thời gian một chén trà qua đi, mọi việc hoàn tất, đại giám Nguyễn Nhữ Vi dẫn đường đưa Thái Phi vào nội thư phòng.